Iran D'Andrea, trưởng trung tâm CIA phụ trách Iran được mệnh danh "Chúa tể Bóng tối", buộc phải nghỉ hưu khi quy mô đơn vị phụ trách bị thu nhỏ.
Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) gần đây từ chối tiếp tục cho phép Michael D'Andrea, có bí danh là Roger và được mệnh danh là "Chúa tể Bóng tối" hay "Hoàng tử Bóng đêm", được tiếp tục làm việc do đã quá tuổi nghỉ hưu, các cựu quan chức CIA cho biết ngày 19/10.
CIA từng cấp quyền miễn trừ cho D'Andrea, 66 tuổi, người được các đồng nghiệp trong cơ quan tình báo mô tả là một "huyền thoại", khi ông đến tuổi nghỉ hưu.
"Họ quyết định không gia hạn thêm quyền miễn trừ nghỉ hưu cho ông ấy", một cựu quan chức cấp cao CIA cho biết. "Ý của họ về cơ bản là 'hãy nhìn xem, ông không thể tiến xa hơn nữa, chúng tôi cần tư duy và những người mới', do đó họ ép ông ấy nghỉ hưu. Ông ấy không tình nguyện làm điều này".
Một phát ngôn viên của CIA cho biết D'Andrea có sự nghiệp lâu dài và xuất sắc khi phục vụ đất nước. "Chúng tôi rất biết ơn sự lãnh đạo hàng thập kỷ của ông ấy đối với một số vấn đề khó khăn nhất mà CIA đối mặt", phát ngôn viên này cho biết.
Hành lang của trụ sở CIA ở McLean, bang Virgina, Mỹ tháng 8/2008. Ảnh: Reuters.
D'Andrea điều hành trung tâm chuyên trách vấn đề Iran của CIA từ năm 2017. Đây là nhiệm vụ cuối cùng trong sự nghiệp của D'Andrea, vốn được coi là một trong những hoạt động có ảnh hưởng nhất trong lịch sử gần đây của CIA.
Các quan chức CIA ghi nhận nỗ lực lãnh đạo hoạt động chống khủng bố của D'Andrea năm 2006-2015, bao gồm thay đổi mang tính cách mạng trong các chiến dịch săn lùng những cá nhân bị CIA coi là khủng bố. Chương trình máy bay không người lái (UAV) vũ trang dưới sự giám sát của D'Andrea đã hạ sát nhiều lãnh đạo al-Qaeda.
Trung tâm chống khủng bố của CIA dưới sự lãnh đạo của D'Andrea giống như một cỗ máy liên tục hạ sát các chỉ huy al-Qaeda. "Từng có lúc một thủ lĩnh al-Qaeda chỉ nắm quyền được khoảng một tháng. Mỗi lần nhóm này bổ nhiệm một chỉ huy mới, bùm, người này biến mất", một cựu quan chức CIA cho biết.
Nhiều cựu quan chức CIA cho biết D'Andrea thường làm việc cả 7 ngày trong tuần, mỗi ngày 12-14 tiếng. Trên cương vị lãnh đạo trung tâm chống khủng bố, D'Andrea thường ngủ lại cơ quan vài ngày trong tuần và thường dậy lúc 4-5 giờ sáng để đọc tin tức.
Một trong những sự kiện đẫm máu nhất trong sự nghiệp của D'Andrea là vụ đánh bom liều chết do một điệp viên ba mang người Jordan thực hiện ở Khost, Afghanistan, khiến 7 đặc vụ CIA thiệt mạng. Nhiều quan chức CIA đổ lỗi cho D'Andrea, cho rằng ông bố trí các đặc vụ không phù hợp và chọn người thiếu kinh nghiệm chỉ huy họ.
Dưới thời Trump, D'Andrea vẫn được bổ nhiệm vào vị trí quan trọng trong các chiến dịch bí mật mà CIA đang triển khai, dù đã tới tuổi nghỉ hưu, thường là 55-57 tuổi. Năm 2017, D'Andrea được bổ nhiệm làm giám đốc Trung tâm Sứ mệnh Iran của CIA, do giám đốc cơ quan khi đó là Mike Pompeo thành lập.
Tuy nhiên, CIA gần đây thông báo thu hẹp các hoạt động liên quan đến Iran và biến trung tâm của D'Andrea thành một phòng trong Trung tâm Sứ mệnh Trung Đông trong đợt cải tổ mới.
Nhiều quan chức CIA nhận định di sản của D'Andrea vẫn đứng vững sau khi ông nghỉ hưu. "Mỹ trở thành một nơi an toàn hơn nhờ có D'Andrea", một cựu quan chức CIA cho biết. "D'Andrea gây áp lực lên al-Qaeda, khiến chúng không dám thò đầu ra ngoài để thở vì sợ bị đánh bầm dập".
Nguyễn Tiến (Theo Yahoo News)
