Đăng trả lời 1 bài viết Bạn đang xem trang 1 / 1 trang
Lưới đường sắt Trung Quốc tham vọng phủ khắp Đông Nam Á
  • Hình đại diện của thành viên
    VietNews
    Bài viết: 27896
    Ngày tham gia: Chủ nhật Tháng 10 11, 2020 9:36 pm

    Lưới đường sắt Trung Quốc tham vọng phủ khắp Đông Nam Á

    by VietNews » Thứ 6 Tháng 10 22, 2021 2:04 pm







    Trong nỗ lực thúc đẩy Sáng kiến Vành đai và Con đường, Trung Quốc tham vọng mở rộng mạng lưới đường sắt cao tốc về phía nam, trải dọc Đông Nam Á.

    Hôm 29/3, Bộ trưởng Giao thông Vận tải Thái Lan Saksayam Chidchob chủ trì lễ ký ba hợp đồng thuộc Giai đoạn Một dự án đường sắt cao tốc nối thủ đô Bangkok với tỉnh Nakhon Ratchasima phía đông bắc, giữa Công ty Đường sắt Quốc gia Thái Lan (SRT) và Tổng Công ty Xây dựng Trung Quốc cùng 4 công ty khác.

    Các hợp đồng này nằm trong tổng số 14 hợp đồng cho Giai đoạn Một, với chi phí 179,41 tỷ baht (khoảng 5,8 tỷ USD) để xây đoạn tuyến đường sắt dài 253 km nối thủ đô Bangkok với Nakhon Ratchasima. Đây là một phần trong kế hoạch xây tuyến đường sắt cao tốc dài 609 km từ Bangkok tới tỉnh Nong Khai phía bắc Thái Lan, nối thông với tuyến đường sắt Lào - Trung, nhưng các bên chưa đạt được thỏa thuận Giai đoạn Hai.

    Hình ảnh
    Tuyến đường sắt nối Bangkok với tỉnh Nakhon Ratchasima (đường xanh lam) và tuyến đường dự kiến nối với tỉnh Nong Khai phía bắc (màu đỏ). Ảnh: Thai PBS.

    Những cuộc thảo luận về dự án này bắt đầu từ năm 2010, dẫn đến một biên bản ghi nhớ giữa Thái Lan và Trung Quốc vào năm 2014, một năm sau khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình công bố sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI). Nhưng kể từ đó, dự án liên tục bị trì hoãn.


    Tới tháng 10/2020, các bên mới ký kết thỏa thuận chính cho Giai đoạn Một của dự án, được chia thành 14 hợp đồng phụ. Nội dung thỏa thuận giữa Thái Lan với các công ty Trung Quốc bao gồm lắp đặt hệ thống điện, tín hiệu và liên lạc, đặt đường ray, mua toa tàu và đào tạo nhân lực cho Thái Lan.

    Các tàu chạy trên tuyến đường sắt cao tốc này sẽ di chuyển với vận tốc 250 km/h, dừng tại 6 ga là Bangkok, Don Muang, Ayutthaya, Saraburi, Pak Chong và Nakhon Ratchasima. Bộ trưởng Chidchob cho biết ông hy vọng tuyến đường sẽ đi vào hoạt động từ cuối năm 2026 hoặc đầu 2027.

    Dự án này được cho là sẽ giúp Thái Lan tăng cường kết nối giữa Bangkok với vùng đông bắc xa xôi, làm bùng nổ cơ hội kinh doanh và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế tại những địa phương dọc tuyến đường. Hồi tháng 10/2020, Thủ tướng Thái Lan Prayuth Chan-ocha cho biết tuyến đường sắt này sẽ giúp tăng cường quan hệ song phương và "thúc đẩy thịnh vượng kinh tế" toàn khu vực.

    Tham vọng xây dựng đường sắt cao tốc của Trung Quốc tại Đông Nam Á không dừng lại ở Thái Lan. Theo kế hoạch về tuyến đường sắt xuyên Á dài 5.500 km, Trung Quốc mong muốn vươn xa hơn nữa về phía nam, mở đường sắt cao tốc dọc theo Malaysia và đến Singapore.

    Một trong những dự án lớn nhất thuộc BRI là Đường sắt bờ Đông (ECRL) được ký giữa Malaysia với Tập đoàn Xây dựng Viễn thông Trung Quốc (CCCC), chi phí ban đầu khoảng 20 tỷ USD. Tuyến đường được thiết kế dài 688 km, nhằm kết nối bờ biển phía đông Malaysia với tuyến đường thủy nhộn nhịp thông qua eo biển Malacca phía tây, đồng thời nối thủ đô Kuala Lumpur với miền nam Thái Lan.

    Hình ảnh
    Vị trí của dự án Đường sắt bờ Đông. Đồ họa: NYTimes.

    Dự án ECRL từng bị hoãn hồi năm 2018 sau những biến động chính trị tại Malaysia, khi thủ tướng Najib Razak thất cử. Nước này cho biết chi phí quá đắt đỏ, trong khi họ phải giải quyết khối nợ khổng lồ do chính quyền cựu thủ tướng Najib để lại. Sau khi đàm phán lại, các bên nhất trí tiếp tục thi công, nhưng giảm chi phí xuống còn 10,7 tỷ USD và giảm 40 km chiều dài tuyến đường.

    Vấn đề gây lo ngại về những dự án cơ sở hạ tầng nước ngoài của Trung Quốc là nước này thường cung cấp các khoản vay, không phải viện trợ, và sẽ giành quyền kiểm soát dự án nếu bên nhận không đủ khả năng trả nợ, như trường hợp cảng Hambantota tại Sri Lanka. Tình huống này khiến giới phê bình phương Tây cáo buộc Trung Quốc đang đẩy các nước nghèo vào "bẫy nợ".

    Dự án đường sắt cao tốc Jakarta-Bandung do Trung Quốc thi công cũng khiến Indonesia phải đối mặt khoản nợ lớn. Tuyến đường dài 143 km này được kỳ vọng giảm thời gian di chuyển giữa hai thành phố từ 3,5 tiếng xuống 45 phút, là một phần quan trọng trong BRI.

    Ban đầu, tuyến đường dự kiến được hoàn thành vào năm 2019, nhưng ba năm sau vẫn thi công. Trong khi đó, chi phí đã bị đội lên gần 20%, từ 6,7 tỷ USD lên hơn 8 tỷ USD, hoàn toàn bằng vốn vay từ Trung Quốc. Nhà thầu Trung Quốc cũng lùi thời gian hoàn thành dự án đến cuối năm 2022.

    Hình ảnh
    Tham vọng xây tuyến đường sắt từ Vân Nam tới Singapore của Trung Quốc. Đồ họa: SEA Globe.

    Chính phủ Indonesia nhiều khả năng sẽ phải "móc hầu bao" hàng nghìn tỷ rupiah từ ngân sách nhà nước, điều mà họ từng tuyên bố sẽ không bao giờ làm, để bù chi phí đội giá cho dự án. Những vấn đề về thu hồi đất, quá lạc quan trong lên kế hoạch và quản lý dự án yếu kém được cho là nguyên nhân chính khiến chi phí tăng lên.

    Tuy nhiên, bất chấp những lo ngại và chỉ trích, giới kinh tế học đánh giá các dự án cơ sở hạ tầng do Trung Quốc hỗ trợ tại Đông Nam Á nói riêng, cũng như châu Á nói chung, sẽ được tiếp tục. Nguyên nhân được cho là bởi các nước này cần nguồn đầu tư và mong muốn tiếp cận thị trường Trung Quốc.

    "Trung Quốc sẽ tiếp tục duy trì năng lực đáng kể về đầu tư vào cơ sở hạ tầng ở nước ngoài trong tương lai gần", Nicolas Veron, chuyên gia cấp cao tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson ở Washington, Mỹ, dự đoán.

    Trung Quốc mới có khoảng hơn một thập kỷ kinh nghiệm vận hành đường sắt cao tốc. Tuy nhiên, các chuyên gia và quan chức Nhật Bản thừa nhận Trung Quốc đã bắt kịp công nghệ của shinkansen, hệ thống tàu cao tốc lâu đời nhất thế giới tại Nhật. Xét về vận tốc, tàu Trung Quốc có thể đạt tốc độ tối đa 350 km/h, nhanh nhất thế giới, trong khi shinkansen của Nhật là 320 km/h.

    Hôm 16/10, đoàn tàu tốc độ cao đầu tiên trên tuyến đường sắt Trung Quốc - Lào được chuyển tới thủ đô Vientiane và bàn giao cho đơn vị vận hành. Tuyến đường dài 414 km nối thị trấn biên giới Boten, giáp tỉnh Vân Nam, với Vientiane, do Tập đoàn Đường sắt Quốc gia Trung Quốc (CNRG) thi công và hoàn thành sau 5 năm. Đây là dự án thuộc BRI đầu tiên được hoàn thành tại Đông Nam Á, với tham vọng kết nối thành phố Côn Minh thuộc Vân Nam, Trung Quốc, với Lào.

    Hình ảnh
    Đoàn tàu Trung Quốc bàn giao cho Lào dừng ở thị trấn Boten của Lào sau khi chạy qua biên giới hai nước hôm 15/10. Ảnh: Xinhua.

    Theo Ngân hàng Thế giới (WB), tuyến đường sắt cao tốc này có thể giúp tăng lưu lượng mậu dịch giữa Trung Quốc và Lào từ 1,2 triệu tấn vào năm 2016 lên 3,7 triệu tấn vào năm 2030. Thời gian di chuyển bằng tàu từ Vientiane tới Boten chỉ còn 4 tiếng, so với 15 tiếng nếu đi bằng ôtô.

    Tại Boten, nó sẽ kết nối với tuyến đường sắt dài 595 km tới Côn Minh. Còn ở Vientiane, đoàn tàu sẽ kết nối với một phần tuyến đường sắt mà Thái Lan đang hợp tác với Trung Quốc để xây dựng.

    Ngoài ảnh hưởng kinh tế, những dự án đường sắt với Trung Quốc được cho là còn tác động tới Đông Nam Á về mặt địa chính trị. Kent Calder, giáo sư tại Trường Nghiên cứu Quốc tế Cao cấp thuộc Đại học Johns Hopkins của Mỹ, chỉ ra rằng việc tăng cường giao thông giữa các nước sẽ làm sâu sắc thêm mối liên hệ về kinh tế và con người, đưa Trung Quốc xích lại gần các nước Đông Nam Á hơn.

    Tuy nhiên, một số người tại Thái Lan đã lên tiếng phản đối việc ngày càng phụ thuộc vào Trung Quốc. "Thái Lan phải có chiến lược tạo sự cân bằng đầu tư giữa các nước, không phụ thuộc hoặc thiên vị một quốc gia nào", tiến sĩ Anusorn Tamjai, cựu thành viên ban lãnh đạo Ngân hàng Thái Lan, nêu ý kiến.

    "Rõ ràng tuyến đường sắt cao tốc là một chuyến tàu chính trị, bởi nó nằm trong kế hoạch kết nối với Đông Nam Á của Trung Quốc", tiến sĩ Surachart Bamrungsuk, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Chulalongkorn của Thái Lan, đánh giá, nói thêm rằng các tuyến đường sắt sẽ tác động lớn đến an ninh quốc gia đất nước.

    Mặc dù vậy, giáo sư Calder vẫn cho rằng những lo ngại như vậy sẽ không ngăn được tham vọng đường sắt của Trung Quốc ở Đông Nam Á, cũng như nhiều khu vực khác trên thế giới. "Chúng có thể gây tranh cãi về mặt chính trị, nhưng tôi dự đoán họ vẫn sẽ xây dựng thêm các tuyến đường sắt", ông kết luận.


    Ánh Ngọc (Theo Nikkei, Geopolitical Monitor)
    Hình ảnh
Đăng trả lời 1 bài viết Bạn đang xem trang 1 / 1 trang

Ai đang trực tuyến?

Người dùng duyệt diễn đàn này: Không có thành viên nào đang trực tuyến và 75 khách