Chủ tịch Hạ viện Mỹ Pelosi tuyên bố Washington "không cho phép" Trung Quốc cô lập Đài Loan và chuyến thăm của bà không phải để thay đổi hiện trạng.
"Họ có thể cố ngăn cản Đài Loan tiến hành các chuyến thăm hoặc góp mặt ở những nơi khác, nhưng họ sẽ không thể cô lập Đài Loan bằng cách ngăn chúng tôi đến đó. Chúng tôi đã có chuyến thăm cấp cao của các thượng nghị sĩ lưỡng đảng vào mùa xuân, việc này sẽ được tiếp tục và chúng tôi sẽ không cho phép họ cô lập Đài Loan", Chủ tịch Hạ viện Mỹ nói với phóng viên tại Tokyo, Nhật Bản hôm nay.
Bà Pelosi tới Nhật Bản hôm 4/8, một ngày sau khi kết thúc chuyến thăm gây tranh cãi ở Đài Loan. Trung Quốc đang tổ chức tập trận bắn đạn thật quy mô lớn chưa từng có xung quanh đảo Đài Loan để phản ứng với chuyến thăm của bà Pelosi.
"Chúng tôi đã nói ngay từ đầu rằng sự hiện diện của chúng tôi không phải để thay đổi hiện trạng ở châu Á hay Đài Loan", bà Pelosi nói thêm. "Đó là về Đạo luật Quan hệ Đài Loan, chính sách Mỹ - Trung, tất cả luật và thỏa thuận đã thiết lập mối quan hệ giữa chúng ta để có hòa bình ở eo biển Đài Loan và duy trì hiện trạng".
Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi tại Tokyo ngày 5/8. Ảnh: Reuters.
Bộ Tư lệnh Chiến khu miền Đông của Trung Quốc cho biết hơn 100 máy bay quân sự làm nhiệm vụ do thám, hỗ trợ trong ngày đầu cuộc tập trận lớn nhất của Bắc Kinh quanh đảo Đài Loan, kéo dài ngày 4-7/8. Ngoài ra, hơn 10 tàu khu trục đã được triển khai để ngăn chặn tiếp cận khu vực diễn ra tập trận và giúp điều phối các thử nghiệm.
Cơ quan phòng vệ Đài Loan cho biết 11 tên lửa đạn đạo Đông Phong được quân đội Trung Quốc khai hỏa hôm 4/8 nhằm vào các vùng biển ở phía đông bắc và tây nam hòn đảo. Bộ Quốc phòng Nhật Bản xác nhận phát hiện Trung Quốc phóng 9 tên lửa, trong đó 4 tên lửa bay ngang qua vùng trời trên đảo Đài Loan.
Trong buổi họp báo tại Nhà Trắng ngày 4/8, phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby chỉ trích Trung Quốc hành động "khiêu khích" và khiến căng thẳng trên eo biển Đài Loan leo thang đáng kể. Ông cáo buộc Trung Quốc đang tìm cách "thay đổi hiện trạng" vấn đề Đài Loan và Mỹ lẫn thế giới sẽ không cho phép điều này xảy ra.
Đài Loan là vấn đề nóng trong quan hệ song phương Mỹ - Trung những năm gần đây. Trung Quốc luôn coi Đài Loan là một tỉnh chờ thống nhất và tuyên bố sẵn sàng sử dụng vũ lực nếu cần.
Mỹ cam kết tôn trọng nguyên tắc "Một Trung Quốc", nhưng tiếp tục duy trì quan hệ với Đài Loan và cung cấp cho hòn đảo các loại khí tài hiện đại. Trung Quốc từng cảnh báo quan hệ giữa nước này với Mỹ "sẽ bị phá vỡ nếu không xử lý đúng cách vấn đề Đài Loan".
Huyền Lê (Theo AFP)
