Đăng trả lời 1 bài viết Bạn đang xem trang 1 / 1 trang
Lựa chọn khó khăn của ông Biden khi trao đổi tù nhân với Nga
  • Hình đại diện của thành viên
    VietNews
    Bài viết: 27896
    Ngày tham gia: Chủ nhật Tháng 10 11, 2020 9:36 pm

    Lựa chọn khó khăn của ông Biden khi trao đổi tù nhân với Nga

    by VietNews » Thứ 6 Tháng 12 09, 2022 11:30 am







    Trong lúc hy vọng đưa được hai công dân Mỹ trở về, Tổng thống Biden đứng trước lựa chọn khó khăn, khi Nga chỉ chấp nhận thả sao bóng rổ Griner, hoặc "không ai cả".

    Ngày 8/12, tại sân bay Abu Dhabi, Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE), Mỹ phóng thích công dân Nga Viktor Bout, trùm buôn vũ khí đang thụ án 25 năm tù. Đổi lại, Moskva thả cựu ngôi sao tuyển bóng rổ Mỹ Brittney Griner. Bộ Ngoại giao Nga mô tả cuộc trao đổi tù nhân "đã thành công".

    Trên đường băng sân bay UAE, Griner và Bout bước qua nhau về phía phi cơ đang chờ. Roger Carstens, đặc phái viên Mỹ phụ trách vấn đề con tin, chào đón Griner gần phi cơ và nói ông ở đây để đưa cô về nhà. Griner nở nụ cười.

    Bout được mệnh danh là "lái súng tử thần" và "kẻ phá lệnh trừng phạt". Ông sinh năm 1967 tại Dushanbe, Tajikistan, từng thành lập hãng hàng không Air Cess, chuyên chuyển vũ khí đi bán khắp nơi trên thế giới.

    Trong khi đó, Griner bị bắt hồi tháng 2 tại sân bay gần Moskva, sau khi giới chức phát hiện hành lý của cô có ống thuốc lá điện tử chứa dầu cần sa, chất bị cấm ở Nga. Tòa án Nga hồi tháng 8 kết án Griner 9 năm tù.

    "Tôi tự hào vì hôm nay, chúng ta đã giúp thêm một gia đình được đoàn tụ. Chào mừng cô trở về nhà, Brittney", ông Biden thông báo tại Nhà Trắng ngày 8/12.

    Tuy nhiên, Griner không phải người duy nhất Mỹ muốn đưa về nhà trong thỏa thuận trao đổi tù nhân này. Mỹ trước đó đề xuất trả tự do cho Bout, 55 tuổi, để đổi lấy tự do cho Griner và cựu binh sĩ thủy quân lục chiến Paul Whelan.

    Nhưng đây là phương án mà Nga kiên quyết không chấp nhận. Moskva chỉ cân nhắc thả Griner và Whelan nếu Mỹ trả tự do thêm Vadim Krasikov, cựu đại tá KGB bị tòa án Đức kết án tù chung thân năm ngoái vì sát hại một công dân Gruzia năm 2019.

    Phạm vi đàm phán được mở rộng khi Tổng thống UAE Mohammed bin Zayed al-Nahyan trao đổi với Tổng thống Nga Vladimir Putin trong cuộc gặp hồi tháng 10. Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) điện đàm với người đồng cấp Nga, Arab Saudi cũng tham vấn Nga rằng không nên giữ tù nhân nước ngoài.

    Nga đưa ra phản hồi cuối cùng cho Mỹ vài tuần trước: chỉ đổi Griner lấy Bout, hoặc không ai cả. Tình huống này khiến ông chủ Nhà Trắng đứng trước hai lựa chọn: hoặc đưa Griner về nhà ngay bây giờ và để lại Whelan, hoặc để vuột cơ hội và không giải cứu được công dân Mỹ nào.

    Một quan chức Nhà Trắng mô tả Tổng thống Biden đã phải "ra một quyết định hết sức khó khăn". "Đây không phải tình huống mà chúng tôi có thể lựa chọn đưa ai về nhà. Gần đây, chúng tôi mới có thể thống nhất quan điểm", ông nói.

    Hình ảnh
    Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu tại Nhà Trắng ngày 8/12. Ảnh: AFP

    "Quyết định cuối cùng là chọn giải cứu một công dân Mỹ. Đó luôn là mục tiêu của chúng tôi, đưa các công dân Mỹ bị bắt phi pháp về nhà an toàn, rồi tiếp tục nỗ lực để giải cứu những người còn lại", quan chức Nhà Trắng cho biết.

    Và dù giành được một chiến thắng ngoại giao đáng kể, ông Biden một lần nữa lại khiến gia đình Whelan thất vọng. Họ đã phải chờ gần 4 năm nhưng vẫn chưa thể được đoàn tụ.

    Whelan, 52 tuổi, bị lực lượng an ninh Nga bắt tại một khách sạn gần Điện Kremlin ngày 28/12/2018. Moskva cho rằng Whelan, có hộ chiếu Mỹ, Anh, Canada và Ireland, là gián điệp, bị bắt quả tang đang giữ một USB chứa thông tin mật.

    Whelan nói ông đến Nga để dự đám cưới một người bạn. Ông nhận USB từ một người bạn Nga và nghĩ nó chỉ chứa ảnh chụp trong kỳ nghỉ. Ông bị tòa án Nga kết án 16 năm tù năm 2020.

    "Do bản chất cáo buộc gián điệp với Paul, phía Nga coi đây là trường hợp cần xử lý khác với Brittney và từ chối mọi đề xuất thả người từ chúng tôi", một quan chức Mỹ cho biết.

    Khi mọi chuyện trở nên rõ ràng rằng Whelan sẽ không được thả cùng Griner, các quan chức cấp cao Mỹ đã đến gặp Elizabeth Whelan, chị của Whelan, để "chia sẻ và thông báo". Một quan chức Mỹ đã nói chuyện điện thoại với Whelan khá lâu trong ngày 8/12.

    "Tôi bị bắt vì một hành động chưa bao giờ xảy ra", Whelan trả lời CNN qua điện thoại từ nhà tù Nga, giọng bộc lộ nỗi thất vọng. "Tôi không hiểu tại sao tôi vẫn phải ngồi đây".

    Whelan mong giới chức Mỹ sẽ làm mọi việc có thể để đưa ông về. "Tôi đã chuẩn bị hành lý, sẵn sàng trở về nhà. Tôi chỉ cần phi cơ đến đón".

    Hình ảnh
    Cựu ngôi sao đội tuyển bóng rổ nữ Mỹ Brittney Griner (trái) và công dân Nga Viktor Bout. Ảnh: AP.

    Trong khi đó, Elizabeth cho biết cô đã nói chuyện với Tổng thống Biden chiều 8/12 và mô tả "cuộc trò chuyện diễn ra ổn thỏa". "Chúng tôi đều hiểu Nga đang cố gây ra bất đồng. Đây là Nga không muốn giải quyết vụ của Paul, cố tình chỉ xử lý vụ của Brittney", bà nói.

    David Whelan, anh em song sinh với Whelan, mô tả quyết định "là nỗi thất vọng với chúng tôi và là thảm kịch với Paul", nhưng đó vẫn là quyết định đúng, bởi Washington nên chọn thỏa thuận khả thi hơn là chờ một thỏa thuận không xảy ra.

    Theo David, giới chức Mỹ lần này đã báo trước cho họ biết rằng "Paul không được trả tự do", không như tháng 4. Khi đó, Moskva thả cựu lính thủy đánh bộ Mỹ Trevor Reed để đổi lấy phi công Nga Konstantin Yaroshenko và nhà Whelan chỉ biết thông tin khi đọc báo.

    Quyết định chấp nhận một đổi một của chính quyền ông Biden lập tức hứng chỉ trích. Với các sĩ quan Cục Điều tra Liên bang (FBI) và Lực lượng Chống ma túy Mỹ (DEA), những người phải mất nhiều năm để gài bẫy và bắt Bout, việc thả "lái súng tử thần" tiềm ẩn nhiều nguy cơ an ninh và có thể tạo tiền lệ cho những thỏa thuận trao đổi tù nhân khác.

    Chính quyền ông Biden đã đánh giá về rủi ro an ninh trước khi ra quyết định. Kết luận cuối cùng là "Bout không phải mối đe dọa an ninh với Mỹ", một quan chức Nhà Trắng nói. Một yếu tố được xét đến là Bout đã ngồi tù hơn 10 năm và không liên quan đến bất kỳ hoạt động tội phạm nào gần đây.

    Tuy nhiên, ngoài mô tả quá trình đánh giá rủi ro an ninh là "kỹ lưỡng", người này không nêu cụ thể Mỹ có chắc chắn Bout không tạo ra mối đe dọa trong tương lai hay không.

    "Đây là món quà cho ông Putin và hành động này đe dọa sinh mạng người dân Mỹ", Kevin McCarthy, lãnh đạo Cộng hòa tại Hạ viện Mỹ, viết trên Twitter. "Bỏ Paul Whelan lại là vô lương tâm".

    "Tại sao cựu lính thủy đánh bộ Paul Whelan không được phóng thích trong cuộc trao đổi hoàn toàn một chiều này? Đúng là một thỏa thuận ngu ngốc, đáng xấu hổ theo cách không yêu nước đối với nước Mỹ", cựu tổng thống Donald Trump viết trên mạng xã hội Truth Social, đồng thời cáo buộc Bout là "một trong những kẻ buôn bán vũ khí lớn nhất thế giới và chịu trách nhiệm về hàng chục nghìn người chết, bị thương nặng".

    Hình ảnh
    Cựu lính thủy đánh bộ Mỹ Paul Whelan chờ nghe tòa tuyên án trong phiên xét xử ở Moskva, Nga, ngày 15/6/2020. Ảnh: AFP

    Giới chức Mỹ giờ đây muốn được nghe Griner chia sẻ những gì cô phải trải qua khi bị giam và xét xử tại Nga, kỳ vọng có thêm thông tin giúp Washington hỗ trợ những người còn lại tốt hơn.

    "Chúng tôi sẵn sàng ghi nhận bất cứ điều gì Griner chia sẻ, nếu và chỉ khi cô ấy thấy thoải mái để làm vậy", một quan chức Mỹ nói.

    Tổng thống Biden trước đó tuyên bố giới chức Mỹ sẽ tiếp tục liên lạc chặt chẽ với gia đình Whelan.

    "Chúng tôi sẽ tiếp tục đàm phán thiện chí để Paul được trả tự do. Tôi xin đảm bảo điều này. Tôi kêu gọi Nga cũng hành động tương tự để đảm bảo giữ sức khỏe và đối xử nhân đạo với Paul cho đến khi chúng tôi có thể đưa cậu ấy về nhà. Tôi không muốn bất kỳ công dân Mỹ nào bị bắt phi pháp phải ngồi tù thêm một ngày, nếu chúng tôi có thể đưa người đó về nhà", ông tuyên bố.



    Như Tâm (Theo CNN, Politico, ABC News)
    Hình ảnh
Đăng trả lời 1 bài viết Bạn đang xem trang 1 / 1 trang

Ai đang trực tuyến?

Người dùng duyệt diễn đàn này: Không có thành viên nào đang trực tuyến và 63 khách