Tổng thống Zelensky cho rằng cam kết cung cấp tiêm kích F-16 của Đan Mạch, Hà Lan khiến ông tự tin rằng Ukraine có thể giành chiến thắng.
"Chúng ta có thể tự tin rằng Nga sẽ thất bại. Tôi chắc chắn Ukraine sẽ chiến thắng", Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky phát biểu trước đám đông người ủng hộ trước tòa nhà quốc hội Đan Mạch hôm nay, đề cập quyết định viện trợ tiêm kích F-16 cho Kiev được Copenhagen công bố trước đó một ngày.
Đại sứ Nga tại Đan Mạch Vladimir Barbin cùng ngày cho rằng cung cấp chiến đấu cơ F-16 cho Ukraine sẽ khiến xung đột tiếp tục leo thang. "Với cái cớ là Kiev phải tự quyết định điều kiện hòa bình, những hành động và phát biểu của Đan Mạch khiến Ukraine không còn lựa chọn nào ngoài tiếp tục đối đầu quân sự với Nga", ông cho hay.
Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen ngày 20/8 thông báo nước này sẽ chuyển giao 19 tiêm kích F-16 cho Ukraine. 6 chiếc đầu tiên sẽ được chuyển đến Ukraine vào trong ngày đầu năm sau, tiếp theo là 8 chiếc trong năm 2024 và 5 chiếc vào năm 2025.
Tổng thống Zelensky bên cạnh tiêm kích F-16 ở căn cứ Skrydstrup của Đan Mạch hôm 20/8. Ảnh: AFP
Bộ trưởng Quốc phòng Đan Mạch Jakob Ellemann-Jensen nói rằng Ukraine chỉ được sử dụng những chiếc F-16 trong lãnh thổ của mình. "Chúng tôi viện trợ loại vũ khí này với điều kiện họ chỉ sử dụng chúng để đẩy đối phương khỏi lãnh thổ Ukraine, không được phép xa hơn. Đây là những điều kiện áp dụng với mọi khí tài, trong đó có xe tăng và tiêm kích", ông nói.
Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte cũng tuyên bố sẽ cung cấp số lượng tiêm kích F-16 chưa xác định cho Ukraine sau khi các điều kiện chuyển giao được đáp ứng. Hà Lan hiện sở hữu tổng cộng 42 tiêm kích F-16 do Mỹ sản xuất, nhưng không rõ còn bao nhiêu chiếc đủ khả năng vận hành.
Giới quan sát đánh giá đây là cam kết thực chất đầu tiên mà các đồng minh đưa ra về việc chuyển giao tiêm kích F-16 cho lực lượng vũ trang Ukraine.
Đan Mạch và Hà Lan, hai quốc gia thành viên NATO, đang dẫn đầu các nỗ lực quốc tế để đào tạo phi công cũng như nhân viên hỗ trợ, bảo trì và cuối cùng là giúp Ukraine có được F-16. Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken hôm 17/8 gửi thư tới những người đồng cấp Đan Mạch và Hà Lan để đảm bảo với họ rằng các yêu cầu chuyển tiêm kích F-16 cho Ukraine sẽ được chấp thuận.
Hai quan chức Ukraine hồi tuần trước cho biết chỉ 6 phi công, tương đương một nửa trung đoàn không quân, đủ điều kiện tham gia khóa huấn luyện vận hành F-16. Khóa huấn luyện vận hành F-16 cho nhóm phi công này, dự kiến kéo dài tối thiểu 6 tháng, cũng sẽ không thể bắt đầu trước tháng 1/2024.
Tướng James Hecker, tư lệnh Không quân Mỹ tại châu Âu (USAFE), cho biết tiếp nhận tiêm kích F-16 không đồng nghĩa không quân Ukraine đã sẵn sàng chiến đấu. Tướng Mỹ cũng thừa nhận F-16 đáp ứng được một số yêu cầu tác chiến của Ukraine, nhưng không phải "viên đạn bạc" có khả năng thay đổi cục diện chiến trường.
"Sẽ cần thêm nhiều thời gian để xây dựng một vài phi đoàn F-16, bảo đảm không quân Ukraine có khả năng vận hành nhuần nhuyễn và làm chủ được khí tài. Điều này có thể mất 4-5 năm", ông cho hay.
Vũ Anh (Theo Reuters)
