Y tế Anh lung lay
Đã gửi: Chủ nhật Tháng 1 10, 2021 6:22 pm
Số bệnh nhân Covid-19 nhập viện liên tiếp tăng mỗi ngày tại Anh, hệ thống y tế đang phải gồng mình chống chọi với cảnh báo ngày sụp đổ không xa.
Anh, vùng dịch lớn thứ năm thế giới, 59.937 ca nhiễm mới và 1.035 người chết do Covid-19, hôm 10/1. Tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp với sự xuất hiện của chủng nCoV mới, được cho là có khả năng lây nhiễm cao hơn 70% so với chủng ban đầu.
Các dịch vụ lớn của Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh (NHS) ở London và vùng đông nam đang ngừng hoạt động. Thị trưởng London tuyên bố "sự cố lớn" vào ngày 8/1 là hàng trăm ca phẫu thuật ung thư đã bị hủy bỏ. Điều này tương tự như khi ta sắp chết đuối, năng lượng sẽ tập trung duy trì việc nổi trên mặt nước chứ không phải la hét và vùng vẫy. Đây cũng là cách của hệ thống y tế đối phó với nguy cơ sụp đổ.
Theo một chuyên gia dày dạn kinh nghiệm, NHS sẽ không đột ngột "vỡ trận", dù phải gánh chịu tình trạng căng thẳng hiện nay. Nhưng nó sẽ "xuất huyết" từ từ trong thời gian một tháng hoặc hơn, nếu tiếp tục quá tải.
Thời điểm đó chưa đến và có thể tránh được nhưng chắc chắn hiện tượng "chảy máu" âm ỉ đã bắt đầu. Ở London, lời khuyên được xem là dại dột nhất hiện tại kiểu như "hãy leo lên thang cao" hoặc "hãy đi xe máy ra đường".
"Nếu lỡ có tai nạn, trường hợp khẩn cấp nhưng không nguy hiểm đến tính mạng ngay lập tức, thời gian chờ đợi để có giường bệnh nằm điều trị kéo dài 30 tiếng", đại diện dịch vụ xe cấp cứu London cho biết.
Dữ liệu từ Trung tâm Nghiên cứu Quốc gia về Chăm sóc Chuyên sâu (INARC), hôm 8/1, cho thấy, số người nhập viện vì đau tim và đột quỵ giảm mạnh trong những tuần gần đây, cho thấy nhiều người không nhận được sự trợ giúp mà họ yêu cầu.
Số lượng giường chăm sóc đặc biệt cho những bệnh nhân nặng tại St George tăng từ 60 lên 120, phần lớn dành cho bệnh nhân nhiễm nCoV. Ảnh: Telegraph
Một đám đông thiếu hiểu biết đã tụ tập bên ngoài Bệnh viện St Thomas, London và hét lên "Covid là một trò lừa bịp" vào ngày đầu năm. "Bên trong, hàng trăm bệnh nhân Covid-19 đang "ốm và sắp chết", Matthew Lee, một bác sĩ trẻ sắp rời ca làm việc, kể lại.
Những người này được gọi là "nhóm hoài nghi Covid". Tuần trước, họ đã khiến các quan chức NHS thêm giận dữ khi lan truyền hình ảnh các hành lang bệnh viện trống không trên mạng xã hội, cho rằng chúng là bằng chứng cho thấy sự thổi phồng của lãnh đạo.
Hôm 9/1, giáo sư Andrew Goddard, chủ tịch của Hội Y sĩ Hoàng gia, cùng với Simon Stevens, giám đốc điều hành NHS, cảnh báo về mức độ nguy hiểm mà những người theo thuyết âm mưu gây ra cho tinh thần nhân viên và nỗ lực y tế công cộng trên diện rộng.
Ông nói: "Điều này không giống như mọi người nói trái đất phẳng hay việc hạ cánh lên mặt trăng là giả mạo, vì thuyết âm mưu này không gây chết người. Nhưng nếu bạn nói các bệnh viện không có người và chúng ta không cần giãn cách xã hội thì rất nhiều người sẽ chết".
Chính cuộc khủng hoảng y tế đã tạo ra các khoảng trống. Các khu vực khám bệnh và bệnh nhân ngoại trú bị đóng cửa, trong khi nhiều hành lang đang được sử dụng làm "vòng ngăn lửa" để ngăn chặn sự lây lan của virus.
Nhiều bệnh nhân không mắc Covid-19 đang bị lưu trong bãi xe tại nhiều bệnh viện, vì số giường dành cho người nhiễm nCoV đang chiếm chủ yếu. Số lượng giường chăm sóc đặc biệt cho những bệnh nhân nặng tại Saint George tăng từ 60 lên 120, phần lớn dành cho bệnh nhân Covid-19.
Giáo sư Goddard cho biết những bức ảnh không gian bệnh viện trống rỗng ví như các hành lang của một sân vận động bóng đá trong "hiệp phụ của trận chung kết World Cup", khi mọi hoạt động được dồn vào sân cỏ và trên khán đài.
Một thuyết âm mưu khác cho rằng số ca nhập viện không tệ hơn mọi năm vào mùa đông. Mặc dù bệnh cúm đã giảm và các ca chấn thương do tai nạn hạ đáng kể do đóng cửa, số lượng bệnh nhân trong khu vực ICU tại các bệnh viện vẫn vượt xa mức lịch sử.
Ba ngày đầu năm 2021, số lượng bệnh nhân được chăm sóc nguy cấp tại các bệnh viện tăng cao chưa từng thấy, với gần 4.000 bệnh nhân.
Chủ nghĩa hoài nghi cũng có thể được thúc đẩy bởi sự kìm kẹp cứng rắn của NHS với truyền thông, nơi không một bệnh viện nào được được phép nói chuyện với báo chí mà không có sự cho phép của đầu não.
Simon Stevens từ lâu đã theo đuổi chính sách "xây dựng lòng tin" để làm hài lòng các quan chức khó tính, đặc biệt là Thủ tướng. Theo nhiều cách, điều này đã được chứng minh là thành công, nhưng với thách thức hiện nay, liệu dịch vụ y tế có nên cởi mở hơn hay không.
Số lượng giường bệnh và máy thở tại Anh ít hơn nhiều so với hầu hết nước tương đương. Trong làn sóng Covid-19 đầu tiên, hệ thống y tế không bị quá tải. Do đó, một số người nghĩ rằng - ít nhất là bề ngoài - lãnh đạo đã đánh giá thấp sự bùng phát dịch vào mùa đông. Vào mùa thu, trong khi giám đốc y tế, Giáo sư Chris Whitty đưa ra cảnh báo về những khủng hoảng trong tương lai, thì quan chức NHS lại lạc quan.
Biên tập viên Alastair McLellan, Tạp chí Dịch vụ Y tế (HSJ), nói NHS đang phải đối mặt với "cuộc khủng hoảng quốc gia thực sự đầu tiên trong lịch sử", ảnh hưởng đến mọi khu vực và mọi chuyên ngành.
Ông cho biết chỉ số quan trọng đánh giá tình trạng quá tải là số lượng bệnh nhân dương tính với Covid-19 trong bệnh viện - những bệnh nhân còn sống nhưng phải nằm viện lâu hơn và nhiều người đang cần thở oxy.
Hai phần ba bệnh nhân của Bệnh viện Whittington Hospital Trust ở đông bắc London dương tính với nCoV. Tám bệnh viện khác có 50% bệnh nhân Covid-19, Alastair McLellan nói.
Nhưng các bệnh viện trong hệ thống có thể duy trì hoạt động bằng cách chuyển bệnh nhân cho nhau.
Dữ liệu mới nhất của INARC cho thấy điều này đã xảy ra ở các khoa ICU, với việc chuyển viện ICU giữa các bệnh viện đã tăng từ khoảng 2% số ca nhập viện trong tháng 9/2020 lên hơn 6% vào tuần trước.
Ông McLellen cho biết hai trong số 42 hệ thống bệnh viện của Anh, Kent and Medway và đông London, đã đạt gần hết công suất nhưng cuộc khủng hoảng sẽ chỉ thực sự xảy ra nếu toàn bộ khu vực NHS trở nên quá tải.
"Miễn là một khu vực không bị sụp đổ, thì các bệnh viện riêng lẻ và thậm chí hệ thống có thể giúp đỡ lẫn nhau. Nhưng hoạt động của từng khu vực thì khó kiểm soát hơn".
Ông nói thêm: "Khu vực khiến tôi lo lắng nhất là vùng tây nam. Các ca nhiễm tăng 33% so với tuần trước. Phần phía đông nước Anh cũng đang tăng nhanh chóng".
"Mặt khác, số ca nhiễm tại London vẫn đang đi lên nhưng có xu hướng chậm lại. Nó sẽ rất khó khăn nhưng khu vực thủ đô có thể sẽ vượt qua".
Tại những bệnh viện trên khắp đất nước, các bác sĩ đang làm việc không hiệu quả. Lây nhiễm nCoV đã có tác động khủng khiếp đến số lượng nhân viên, với nhiều khu vực giảm đến 12% y bác sĩ. Gần một năm làm công việc gian khổ, nguy hiểm cũng khiến nhiều người kiệt quệ cả về thể chất lẫn tinh thần
"Một bầu không khí kỳ lạ", giáo sư Goddard, người đang làm việc tại bệnh viện ở Derby, cho biết. "Có những lúc kiệt sức mệt lử nhưng cũng có lúc xúc động rơi nước mắt. Nhưng ở mọi thời điểm, luôn là cảm giác cùng hội cùng thuyền".
"Mệt mỏi, sợ hãi, sang chấn tâm lý nhưng nhiều khi lại tràn đầy năng lượng, tích cực. Tất cả chúng tôi đều cùng trong tình trạng này. Một công việc khá vất vả nhưng cũng truyền cảm hứng", ông nói thêm.
Ý Nhi (Theo Telegraph)