Với lợi thế về công nghệ quân sự, Israel khiến Hamas chịu thiệt hại nặng nề và gần như không có biện pháp khắc chế trong chiến dịch tấn công Gaza.
Trong một dãy nhà nhỏ, ban chỉ huy Lữ đoàn Givati, lực lượng bộ binh chủ lực của Israel trong chiến dịch tấn công Dải Gaza, đang theo dõi loạt màn hình để nắm bắt di biến động của mọi đơn vị Israel và Hamas, thông tin mà họ sẽ sử dụng để điều động binh sĩ, vũ khí và máy bay giám sát như những quân cờ trên bàn cờ.
Dãy nhà gần biên giới Gaza này là một phần trong trung tâm công nghệ quy mô lớn, tiếp nhận hàng nghìn dữ liệu chiến trường từ máy bay không người lái (UAV), tiêm kích, tàu chiến, xe tăng và binh lính, cho phép quân đội Israel tiến hành chiến dịch sâu rộng tại thành trì của Hamas ở Gaza City, đô thị lớn nhất ở miền bắc Dải Gaza.
Các quân nhân bên trong một sở chỉ huy của Israel nằm sát Dải Gaza. Ảnh: WSJ
Cơ sở này sẽ có vai trò quan trọng hơn trong những tuần tới, khi Israel lên kế hoạch chuyển cuộc chiến sang giai đoạn phức tạp hơn, tập trung vào việc tiêu diệt các thủ lĩnh và phá hủy mạng lưới đường hầm rộng lớn của Hamas tại đây.
"Toàn bộ nơi này là một cỗ máy đưa ra quyết định", một sĩ quan Lữ đoàn Givati có mặt tại trung tâm chỉ huy và kiểm soát cho biết.
Israel đã vận dụng tối đa lợi thế quân sự và công nghệ vượt trội của mình trước Hamas ở mọi giai đoạn của cuộc xung đột, bắt đầu bằng hàng nghìn cuộc không kích nhằm làm xói mòn năng lực của nhóm, dọn dẹp chướng ngại vật cho xe tăng và nay, quân đội Israel đang dần siết chặt vòng vây tại Gaza City.
Nhưng chiến dịch tấn công cũng đã tàn phá Gaza City và các khu vực lân cận, gây ra một cuộc khủng hoảng nhân đạo, khiến Israel nhận về không ít chỉ trích từ đồng minh.
Một trong những điểm nóng gây tranh cãi nhất tại Gaza City là bệnh viện Al-Shifa, khu phức hợp mà Tel Aviv nói rằng có trụ sở ngầm của Hamas, còn nhóm vũ trang bác bỏ, tuyên bố cơ sở này chỉ có hàng nghìn y bác sĩ, bệnh nhân và người tị nạn mắc kẹt.
Bộ binh Israel đã bắt đầu tiến vào một phần bệnh viện, đồng thời thiết lập hành lang an toàn cho người dân rời đi và đang trong quá trình chuyển lồng ấp từ các bệnh viện ở Israel sang Gaza nhằm hỗ trợ nhu cầu tại khoa nhi của Al-Shifa. Dù vậy, các bác sĩ tại Al-Shifa mô tả tình hình hiện rất hỗn loạn, ngày càng tồi tệ với tiếng súng và bom liên tục nổ xung quanh, đồng thời vật tư y tế đang thiếu thốn nghiêm trọng.
Giới chức quân sự Israel đã lường trước những tình huống khó xử mà họ có thể gặp phải nếu bệnh viện Al-Shifa được sơ tán. Hôm 11/11, các chỉ huy tại trung tâm kiểm soát của Lữ đoàn Givati đã áp dụng công nghệ cao để theo dõi cuộc sơ tán tại bệnh viện Al-Rantisi gần đó.
Họ đối chiếu thông tin từ quân đội trên mặt đất, dữ liệu do UAV thu thập và các cuộc nói chuyện giữa sĩ quan tình báo với những người trong bệnh viện hoặc theo dõi tín hiệu giao thông để tìm hiểu xem có tay súng Hamas nào trà trộn vào 1.000 người cần được sơ tán khỏi bệnh viện hay không.
Một video do UAV quay được cho thấy vài chiến binh đeo súng lẫn giữa đám đông dân thường rời bệnh viện. Một cuộc tranh cãi sau đó nổ ra giữa các chỉ huy tại Gaza và trong phòng tác chiến. Họ có nên giao chiến với các tay súng Hamas ngay lúc đó hay để họ rời đi? Một số sĩ quan ở hiện trường cho biết lính bắn tỉa có thể hạ mục tiêu, nhưng những người khác lo rằng hành động này sẽ kích động hoảng loạn. Cuối cùng, họ quyết định để các tay súng rời đi.
Cuối ngày hôm đó, một tay súng trong nhóm rời khỏi bệnh viện Al-Rantisi bị giết bởi UAV tấn công khi đang ẩn náu, cho thấy quân đội Israel đã theo dõi hành tung của anh này từ bệnh viện.
Bên trong trung tâm chỉ huy, những sĩ quan của Lữ đoàn Givati đang tập trung vào trận chiến sắp tới dưới lòng đất.
Khu vực có bệnh viện Al-Shifa tại Gaza City nhìn từ trên cao. Ảnh: Reuters
Các chỉ huy cho hay lực lượng bộ binh đến nay đã phát hiện 160 lối vào đường hầm và họ sẽ dùng thông tin này để lập bản đồ mạng lưới đường hầm của Hamas chi tiết hơn.
Hệ thống đường hầm không chỉ giúp các tay súng Hamas ẩn náu, mà còn có thể dẫn dụ binh sĩ Israel vào những khu vực tác chiến nơi ưu thế công nghệ của họ không còn phát huy tác dụng. Quân đội Israel tới nay hạn chế điều binh sĩ xuống đường hầm, mà tăng cường ném bom, cài thuốc nổ phá hủy chúng, nhưng chưa rõ mức độ hiệu quả của chiến thuật này.
Trên màn hình treo trên tường tại trung tâm chỉ huy, các sĩ quan Israel có thể phóng to hình ảnh đường phố Gaza với độ nét cao. Dữ liệu đầu vào được cập nhật liên tục từ thông tin tình báo và từ những người đang có mặt trên thực địa.
Khi phát hiện một mục tiêu Hamas, các sĩ quan Israel sẽ quay sang những chuyên gia quân khí ngồi cạnh họ để chọn loại vũ khí thích hợp, có thể UAV tấn công chính xác hay tiêm kích để đánh sập toàn bộ tòa nhà nơi mục tiêu ẩn náu. Họ có thể kết nối trực tiếp sĩ quan tại hiện trường với một chiếc trực thăng chiến đấu gần đó.
Nếu nhìn thấy dân thường gần khu vực mục tiêu, sĩ quan tình báo có thể liên lạc với những người dân đó và yêu cầu họ rời đi. Nếu các tay súng Hamas tiến thẳng vào giữa hai đơn vị Israel, trung tâm chỉ huy có thể hướng dẫn các binh sĩ di chuyển để tránh bắn nhầm lẫn nhau. Nếu sĩ quan chỉ huy trên mặt đất cần quan sát trên bầu trời, người điều hành ở trung tâm có thể tìm ra UAV gần nhất để cung cấp hình ảnh theo yêu cầu.
Nhưng ngay cả với các biện pháp này, đòn không kích của Israel tới nay đã khiến nhiều dân thường Palestine thiệt mạng. Các quan chức Israel nhấn mạnh họ đã cố gắng giảm thiểu thương vong dân thường nhiều nhất có thể, nhưng đây là điều không thể tránh khỏi vì Hamas đã đưa cơ sở hạ tầng quân sự của mình núp dưới công trình dân sự ở Gaza và biến dân thường thành "lá chắn sống".
Chris Cole, giám đốc tổ chức Chiến tranh UAV, trụ sở tại Anh, lập luận rằng ngay cả khi quân đội Israel cố gắng đưa ra con số thương vong dân sự hợp lý cho mỗi cuộc tấn công, cái chết của hàng nghìn dân thường trong vòng một tháng qua cho thấy rõ ràng chiến dịch của họ đang thiếu tính cân bằng.
"Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) dường như đang đưa ra các quyết định coi thường giá trị mạng sống của dân thường", ông nói.
Theo các quan chức quân sự cấp cao Israel và những video do Hamas công bố, các tay súng của lực lượng này chủ yếu sử dụng chiến thuật du kích trong đô thị, xuất hiện từ các tòa nhà hoặc đường hầm, khai hỏa súng trường hoặc tên lửa chống tăng, rồi quay lại nơi trú ẩn dưới lòng đất.
Hamas vẫn có khả năng phối hợp các cuộc tấn công từ dưới lòng đất và sử dụng UAV để vừa thu thập thông tin tình báo vừa thả lựu đạn tập kích quân đội Israel. Hamas cũng tấn công binh sĩ Israel bằng rocket, đạn cối, nhưng đa phần không chính xác và thường bắn trúng dân cư.
Sĩ quan này thêm rằng lữ đoàn của ông đã hạ hàng trăm tay súng Hamas và hàng nghìn chiến binh đã bị lực lượng Israel loại khỏi cuộc chiến kể từ khi giao tranh nổ ra.
Bất chấp thành công nhanh chóng trong việc giành quyền kiểm soát Gaza City, con đường dẫn tới một chiến thắng toàn diện cho Israel vẫn còn rất chông gai, giới chuyên gia quân sự đánh giá.
Giora Eiland, tướng quân đội Israel về hưu kiêm cố vấn an ninh quốc gia, nhận định Hamas vẫn có thể đạt được mục tiêu nếu Israel buộc phải ngừng chiến dịch tấn công khi lãnh đạo cao nhất của nhóm này vẫn sống sót ở miền nam Gaza và Hamas vẫn nắm giữ số phận hơn 240 con tin họ bắt hôm 7/10.
Theo ông, quân đội Israel đã tiến gần đến việc đánh bại hai lữ đoàn Hamas ở phía bắc Gaza, nhưng nhóm này vẫn có ba lữ đoàn khác ở miền trung và miền nam khu vực, nơi IDF hoạt động kém tích cực hơn.
UAV quân đội Israel dùng để do thám và tấn công các tay súng Hamas ở Gaza. Ảnh: AFP
Vũ Hoàng (Theo WSJ)
