Chuyên gia phân tích khả năng cực khó để Ukraine giành lại Crimea từ Nga
Minh Nhật (theo Defence One)
Thứ sáu, ngày 18/11/2022
Thành công nổi bật của Ukraine trong cuộc phản công chống lại các lực lượng xâm lược Nga ở nhiều khu vực, đặc biệt là Kherson đã đặt ra câu hỏi liệu Kiev có thể giành lại quyền kiểm soát Crimea hay không? Nhiều chuyên gia nhận định, điều này không dễ dàng.
Các binh sĩ Ukraine nạp lại đạn cho một bệ phóng tên lửa Grad ở Donetsk vào ngày 17/11. Ảnh Getty
Các chuyên gia cho biết các việc tiếp cận Crimea khó khăn trong khi các lực lượng xâm lược Nga ngày càng củng cố khả năng phòng thủ trong khu vực có thể đồng nghĩa với một nỗ lực lâu dài và khó khăn để Ukraine có thể giành lại quyền kiểm soát bán đảo chiến lược trên Biển Đen này.
Theo các chuyên gia, chiến dịch giành lại Crimea từ Nga xâm lược sẽ khó khăn hơn nhiều so với việc Ukraine giành lại Kharkov hoặc Kherson.
Kể từ khi sáp nhập bất hợp pháp bán đảo ở Biển Đen vào năm 2014, Nga xâm lược đã nỗ lực củng cố khả năng quân sự cho Crimea —lắp đặt hàng loạt căn cứ, bệ phóng tên lửa, xây dựng một cây cầu tới lãnh thổ Nga... Về mặt ngoại giao, Moscow cũng đã cảnh báo rằng bất kỳ sự giúp đỡ nào của quân đội NATO cho Ukraine để tấn công Crimea cũng có thể dẫn đến một phản ứng hạt nhân.
Trước đó, vào tháng 6, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov mô tả việc giành lại Crimea là “mục tiêu chiến lược đối với Ukraine vì đó là lãnh thổ của Ukraine”. Nhưng ông Reznikov cũng cho biết, chính phủ của ông sẽ tham khảo ý kiến của các đồng minh và đối tác về cách tiến hành việc này.
Đích thân Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, Tướng Mark Milley hôm 16/11 thừa nhận trong cuộc họp báo của Lầu Năm Góc rằng, khả năng Ukraine sớm giành lại toàn bộ lãnh thổ từ Nga xâm lược bao gồm cả Crimea là không cao.
Các nhà phân tích đã nói với Defense One rằng, kế hoạch giành lại Crimea của Ukraine sẽ không dễ dàng, thậm chí là không thể trong thời gian tới. Khó khăn bắt đầu với việc triển khai binh sĩ đổ bộ lên bán đảo vốn được nối với lục địa Ukraine bằng một eo đất hẹp là rất khó và nguy hiểm.
Mick Ryan, một thiếu tướng quân đội Úc đã nghỉ hưu cho biết: “Chỉ có một số cách để bạn có thể đến Crimea. Bạn có thể đổ bộ bằng đường hàng không, nhưng kế hoạch này sẽ đòi hỏi một lực lượng đổ bộ đường không khá lớn, điều mà tôi không nghĩ là Ukraine có… Bạn có thể thực hiện một chiến dịch đổ bộ. Nhưng một lần nữa, họ không có lượng xe tấn công đổ bộ đáng kể. Vì vậy, việc giành lại Crimea chủ yếu sẽ là một hoạt động trên bộ".
Mark Cancian, cố vấn cấp cao của Chương trình An ninh Quốc tế tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế nhận định, một cuộc đổ bộ ngoài khơi gần như không thể xảy ra đối với Ukraine.
Lý do là Nga xâm lược điều hành một lực lượng hải quân hùng mạnh ngoài khơi Sevastopol, mặc dù các tàu chiến mặt nước của nước này gần đây chịu ảnh hưởng đáng kể vì bị tên lửa và máy bay không người lái của Ukraine tấn công và quấy rối.
“Xét về sức mạnh hải quân Ukraine, họ thực sự không đủ sức để thực hiện một cuộc đổ bộ. Người Nga có nhiều tàu chiến mặt nước và hàng loạt tàu ngầm", ông Cancian bình luận và nói rằng, Ukraine sẽ rất khó thậm chí về cơ bản là không thể để cố gắng khởi động một chiến dịch đổ bộ khi họ không có ưu thế trên không và sức mạnh hải quân.
Nếu các lực lượng Ukraine cố gắng giành lại Crimea,ông Cancian tin rằng, rất có thể họ sẽ xuất phát ở khu vực gọi là Syvash, nơi có các vùng đầm phá khá nông mà các lực lượng Ukraine vượt qua khi thủy triều xuống. Chiến dịch như vậy đã xảy ra hai lần trong Thế chiến II, ông nói.
Ông nói: “Sử dụng rất nhiều pháo binh, HIMARS yểm trợ ở bờ biển xa… và sau đó đi thuyền băng qua (Syvash), thiết lập một bãi đổ bộ, rồi tiến sâu vào bên trong (Crimea)".
Cancian cho biết hải quân Ukraine có thể hỗ trợ một động thái như vậy bằng các chiến thuật quấy rối hoặc du kích, có thể bao gồm cả một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái khác vào các tàu chiến Nga.
Một con đường khác để lực lượng Ukraine tiến tới Crimea là bằng đường bộ, tiến từ lãnh thổ mới giành được ở tỉnh Kherson qua eo đất Perekop rộng 5km2, Michael Kofman, người đứng đầu các nghiên cứu về Nga tại CNA cho biết.
“Nếu Ukraine có thể tiến xa hơn về phía nam, họ có thể đặt Crimea, hoặc một phần của bán đảo, dưới hỏa lực nhằm khiến vị thế của quân Nga ở đó trở nên bấp bênh hơn”, ông Kofman nói.
Tuy nhiên, ông Kofman cho biết, việc tiến xa hơn về phía nam của Ukraine sẽ khó khăn hơn rất nhiều khi các lực lượng Nga có thể sử dụng sông Dnipro làm rào cản tự nhiên để chặn bước tiến của họ.
Rob Lee, một thành viên cấp cao tại Viện nghiên cứu chính sách đối ngoại cho biết nếu Ukraine thực hiện một động thái như vậy, trước tiên họ phải cố gắng chặt đứt được mối liên hệ giữa lực lượng xâm lược Nga ở Donbass và lực lượng xâm lược Nga ở phía đông Dnipro.
Chiến lược này có thể buộc Ukraine phải "kiểm tra" dọc theo chiến tuyến của Nga xâm lược để tìm ra những khu vực yếu hơn và sau đó tập trung đánh vào những điểm đó càng nhanh càng tốt. Tuy nhiên, lực lượng của Nga ở phía đông Dnipro và Donbass rất mạnh.
Nhưng không phải nhà phân tích nào cũng bi quan như vậy. Ben Hodges, một trung tướng đã nghỉ hưu, chỉ huy Quân đội Mỹ ở châu Âu cho biết, gần đây ông đã gặp các thành viên của Bộ tổng tham mưu quân đội Ukraine và rất ấn tượng với kế hoạch giành lại Crimea của họ.
Theo ông Hodges, các vị trí mới gần Kherson cung cấp cho Ukraine một bàn đạp đáng kể để tấn công các lực lượng xâm lược Nga ở phía đông của Dnipro.
Ukraine có thể sẽ tiếp tục cố gắng phá hủy cây cầu của Nga bắc qua eo biển Kerch, vốn đã bị phá hủy một phần vào tháng 10. Họ cũng sẽ có thể tấn công các đường tiếp tế của Nga dọc theo phần phía nam của đất nước.
Ông Hodges nhận định, người Ukraine có thể tiến hành những nỗ lực đó vào tháng 1 và có thể giải phóng Crimea vào mùa hè.
Nhưng ông Hodges cũng nhấn mạnh rằng cơ hội thành công của Ukraine sẽ được cải thiện nếu họ sở hữu các tên lửa tầm xa hơn như ATACMS, có thể tấn công các mục tiêu cách xa 300 km.
“Ý tôi là, họ có thể tấn công Sevastopol từ Odesa", ông Hodges chia sẻ.
Bất chấp nhiều tuyên bố trấn an rằng sẽ ủng hộ Ukraine hết mức, các quan chức Mỹ hiên vẫn tỏ dấu hiệu không quan tâm đến việc cung cấp cho Ukraine vũ khí tầm xa cỡ đó, theo Dense One.
