Cuộc chiến Ukraine: ICC sắp mở vụ án tội ác chiến tranh đối với quan chức Nga
14/03/2023
Reuters
Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) tại The Hague, Hà Lan.
Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) đang lên kế hoạch tìm cách bắt giữ các quan chức Nga vì đã dùng vũ lực trục xuất trẻ em từ Ukraine sang Nga và nhắm mục tiêu vào cơ sở hạ tầng dân sự, một nguồn tin cho biết ngày 13/3. Đây sẽ là các vụ án tội ác chiến tranh quốc tế đầu tiên phát sinh từ cuộc xâm lược của Moscow.
Nguồn tin cho hay lệnh bắt giữ có thể bao gồm tội danh diệt chủng và dự kiến sẽ được thực hiện trong “ngắn hạn” nếu yêu cầu của công tố viên được một thẩm phán tại tòa án ở Hague chấp thuận.
Văn phòng công tố tại ICC từ chối bình luận.
Bộ Quốc phòng Nga không hồi đáp yêu cầu bình luận.
Moscow chắc chắn sẽ từ chối bất kỳ lệnh bắt giữ nào đối với bất kỳ quan chức nào của mình. Tuy nhiên, việc truy tố tội ác chiến tranh quốc tế có thể làm sâu sắc thêm sự cô lập ngoại giao của Moscow và khiến những người bị cáo giác khó có thể ra nước ngoài.
Nga phủ nhận việc cố tình nhắm mục tiêu vào cơ sở hạ tầng dân sự ở Ukraine, nói rằng các cuộc tấn công của họ đều nhằm làm giảm khả năng chiến đấu của Kyiv. Nga không che giấu một chương trình đã đưa hàng ngàn trẻ em Ukraine sang Nga, nhưng mô tả nó như một chiến dịch nhân đạo để bảo vệ trẻ mồ côi và trẻ em bị bỏ rơi trong vùng xung đột.
Kyiv cho biết hàng nghìn trẻ em Ukraine bị đẩy sang Nga đang được nhận làm con nuôi trong các gia đình Nga, được nuôi dưỡng trong các trại tị nạn và trại trẻ mồ côi của Nga, được cấp hộ chiếu Nga và được nuôi dưỡng để từ bỏ quốc tịch Ukraine và coi mình là người Nga.
Công ước diệt chủng của Liên hiệp quốc định nghĩa “ép buộc chuyển trẻ em của nhóm này sang nhóm khác” là một trong năm hành vi có thể bị truy tố là tội diệt chủng. Khi được hỏi liệu các cáo buộc của ICC đối với các quan chức Nga có bao gồm tội diệt chủng hay không, nguồn tin nói: “Có vẻ như thế.”
Kyiv đã tiến hành một số vụ truy tố tội phạm chiến tranh đối với binh lính Nga vì các vụ việc cá nhân như giết người hoặc hãm hiếp trên lãnh thổ bị chiếm đóng. Các cáo buộc mà các công tố viên ICC thảo luận có thể tăng cao hơn, nhắm vào các quan chức chịu trách nhiệm về chính sách thay vì chỉ thủ phạm thực hiện các hành vi tại chỗ.
‘Có rất nhiều pháo binh’
Trên thực địa, cả hai bên đều mô tả giao tranh không ngừng trong và xung quanh Bakhmut, một thành phố nhỏ đổ nát ở miền đông Ukraine, nơi đã trở thành tâm điểm chính trong chiến dịch mùa đông của Nga.
Gần Kreminna, phía bắc Bakhmut, các binh sĩ Ukraine cho biết họ đang đẩy lùi các cuộc tấn công dồn dập của các binh sĩ ngày càng chuyên nghiệp, trong khi các thiết bị hạng nặng đang được quân Nga đưa đến gần chiến tuyến hơn.
Trong một khu rừng cách mặt trận khoảng 8 km, đại bác nổ vang, nhắm vào các vị trí của địch ở phía đông bắc. Những tiếng nổ ầm ầm liên tục từ xa, một dấu hiệu của cuộc giao tranh ác liệt.
Các phóng viên của Reuters đã nhìn thấy một người lính được đưa ra từ mặt trận với một chân bị thương nặng. Anh ấy đã được ổn định trong một chiếc xe tải với một thanh nẹp và thuốc giảm đau trước khi được đưa đến một trung tâm y tế xa hơn để điều trị.
Ông Mykhailo Anest, một nhân viên y tế 35 tuổi, cho biết: “Hai hoặc ba tuần trước, cuộc giao tranh đang ở cao điểm nhưng đã dịu đi một chút.” “Có rất nhiều hỏa lực pháo binh và súng cối.”
Vào một ngày tồi tệ, ông có thể chứng kiến 20 binh sĩ bị thương trong một ngày từ tiểu đoàn của mình, ông nói với Reuters.
Cuộc chiến kéo dài nhiều tháng ở Bakhmut đã trở thành trận chiến bộ binh đẫm máu nhất châu Âu kể từ Thế chiến Thứ hai.
Các lực lượng Nga do quân đội tư nhân Wagner chỉ huy đã chiếm được phần phía đông của thành phố nhưng cho đến nay vẫn chưa bao vây được nó.
“Mọi nỗ lực của kẻ thù nhằm chiếm thị trấn đều bị đẩy lùi bởi pháo binh, xe tăng và các hỏa lực khác”, Thượng tướng Ukraine Oleksandr Syrskyi, chỉ huy lực lượng trên bộ, người đã thề sẽ không rút lui, được Trung tâm Truyền thông Quân sự Ukraine trích dẫn.
Người sáng lập Wagner, Yevgeny Prigozhin, hôm 12/3 tuyên bố tình hình là “khó khăn, rất khó khăn.”
Moscow nói rằng chiếm được Bakhmut sẽ là một thành công lớn, mở ra con đường chiếm phần còn lại của khu vực Donetsk xung quanh, một mục tiêu trung tâm của cuộc chiến.
Kyiv cho biết quyết định không rút quân vì họ đang gây tổn thất lớn cho lực lượng tấn công của Nga, điều này sẽ giúp họ dễ dàng tổ chức một cuộc phản công hơn vào cuối năm nay.
Chuyến viếng thăm của ông Tập
Trong lúc chiến trường ở miền đông Ukraine tiếp diễn, Moscow dường như có được một bước đột phá ngoại giao tìm kiếm từ lâu: một số nguồn tin nói với Reuters rằng Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có thể thăm Nga vào tuần tới, một đáp ứng sớm hơn dự kiến đối với một lời mời đã có từ lâu.
Tổng thống Vladimir Putin đã ca ngợi chuyến thăm như vậy chứng tỏ sự ủng hộ, nhưng nó có thể bị lu mờ bởi kế hoạch ông Tập phát biểu qua liên kết video với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy lần đầu tiên kể từ cuộc xâm lược.
Kế hoạch đàm phán giữa ông Zelenskyy và ông Tập được Wall Street Journal đưa tin và Reuters chưa thể xác nhận ngay.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc không trả lời các yêu cầu bình luận. Điện Kremlin cho biết họ chưa có gì để công bố. Văn phòng Tổng thống Ukraine chưa hồi đáp yêu cầu bình luận.
Phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov nói với các phóng viên: “Theo quy định, thông báo về các chuyến thăm chính thức nước ngoài được phối hợp đồng bộ theo thỏa thuận chung của các bên”. “Khi có sự sẵn sàng như vậy, chúng tôi sẽ cho các bạn biết.”
Chuyến thăm của ông Tập tới Nga sẽ là một sự kiện lớn đối với ông Putin, người miêu tả cuộc chiến ở Ukraine như một cuộc xung đột với sức mạnh tổng hợp của phương Tây. Nga phụ thuộc vào Trung Quốc để mua dầu và khí đốt mà Moscow không còn bán được ở châu Âu.
Nhưng một cuộc gặp qua video giữa ông Tập với ông Zelenskyy có thể là một “đột phá” cho người Ukraine, những người muốn Bắc Kinh giữ thái độ trung lập hơn là tăng cường hỗ trợ cho Moscow. Ông Zelenskyy đã kêu gọi ông Tập nói chuyện với ông.
Trung Quốc đã từ chối quy trách nhiệm cho cuộc chiến trong khi phản đối các chế tài của phương Tây đối với Nga. Trung Quốc đã công bố một đề nghị vào tháng Hai cho một kế hoạch hòa bình, vấp phải sự hoài nghi ở phương Tây nhưng được ca ngợi ở Moscow và được ông Zelenskyy hoan nghênh một cách thận trọng.
Trung Quốc và Nga đã thiết lập quan hệ đối tác “không giới hạn” vào tháng 2 năm 2022, vài tuần trước khi Nga xâm lược Ukraine và hai bên đã công khai tái khẳng định sức mạnh của mối quan hệ này.
