Bị áp đảo về quân số và hỏa lực, Ukraine hao mòn bởi các cuộc tấn công của Nga
22/02/2024
Reuters/VOA
Binh sĩ Ukraine điều chỉnh tác xạ pháo binh bằng máy bay không người lái ở Kharkiv, Ukraine, ngày 2/7/2022.
Khi cuộc chiến Ukraine sắp bước sang năm thứ ba, bộ binh của Lữ đoàn 59 đang đối mặt với một thực tế ảm đạm: họ sắp hết binh lính và đạn dược để chống lại quân xâm lược Nga.
Một chỉ huy trung đội có biệt danh là “Tygr” ước tính trong số vài nghìn người của lữ đoàn lúc bắt đầu cuộc xung đột, chỉ 60-70% còn tại ngũ. Số còn lại đã bị giết, bị thương hoặc giải ngũ vì những lý do như tuổi già hoặc bệnh tật.
Thương vong nặng nề dưới bàn tay của lực lượng Nga còn cộng thêm với điều kiện khủng khiếp ở mặt trận phía đông, đất đóng băng biến thành bùn dày trong nhiệt độ trái mùa, tàn phá sức khỏe của binh lính.
Một đại đội trưởng trong lữ đoàn với biệt danh là “Limuzyn” cho biết: “Thời tiết toàn mưa, tuyết, mưa, tuyết. Người ta bị bệnh cúm hoặc đau thắt ngực là hậu quả của thời tiết. Họ phải nghỉ chiến đấu một thời gian và không có ai thay thế họ”. “Vấn đề trước mắt nhất ở mỗi đơn vị là thiếu người”.
Vào dịp kỷ niệm hai năm cuộc xâm lược ngày 24 tháng 2, nước Nga của ông Vladimir Putin đang ở thế thượng phong trong một cuộc xung đột kết hợp giữa chiến đấu tiêu hao trên chiến hào như thời Thế chiến thứ nhất với chiến tranh máy bay không người lái công nghệ cao đưa hàng chục nghìn cỗ máy lên bầu trời.
Moscow đã đạt được những thành tựu nhỏ trong những tháng gần đây và tuyên bố giành chiến thắng lớn vào cuối tuần khi nắm quyền kiểm soát Avdiivka ở khu vực phía đông Donetsk đang có tranh chấp gay gắt. Phát ngôn viên của Lữ đoàn Xung kích Riêng biệt số 3, một trong những đơn vị cố gắng giữ thị trấn, cho biết quân phòng thủ bị áp đảo với tỷ lệ bảy chọi một.
Reuters đã nói chuyện với hơn 20 binh sĩ và chỉ huy các đơn vị bộ binh, máy bay không người lái và pháo binh trên các khu vực khác nhau của chiến tuyến dài 1.000 km ở miền đông và miền nam Ukraine.
Mặc dù vẫn nhiệt huyết chống Nga xâm lược, nhưng họ nói về những thách thức trong việc cầm chân một kẻ thù lớn hơn và được cung cấp tốt hơn trong khi sự hỗ trợ quân sự từ phương Tây chậm lại bất chấp lời khẩn cầu về vũ khí và trang bị nhiều hơn từ Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy.
Một chỉ huy khác của Lữ đoàn 59, người chỉ cho biết tên là Hryhoriy, đã mô tả các cuộc tấn công không ngừng nghỉ từ các nhóm từ 5 đến 7 binh sĩ Nga, những người sẽ tiến lên đến 10 lần một ngày trong cái mà ông gọi là “các cuộc tấn công bằng thịt” - rất tốn kém đối với người Nga nhưng cũng là mối đe dọa lớn đối với binh sĩ của ông.
“Khi một hoặc hai vị trí phòng thủ phải chống chọi với những cuộc tấn công này cả ngày, binh lính sẽ cảm thấy mệt mỏi”, ông Hryhoriy nói khi ông và những người lính kiệt sức của mình được phép luân chuyển một thời gian ngắn ra khỏi tiền tuyến gần thành phố Donetsk do Nga chiếm đóng ở phía đông.
“Vũ khí bị hỏng và nếu không thể mang thêm đạn dược hoặc thay đổi vũ khí cho họ, thì bạn hiểu điều này sẽ dẫn đến chuyện gì.”
Bộ Quốc phòng Nga đã không trả lời yêu cầu bình luận về tình hình ở tiền tuyến.
Thứ trưởng Quốc phòng Ukraine Ivan Havryliuk nói với Reuters rằng Ukraine đã buộc phải vào thế phòng thủ do thiếu đạn pháo và rốc-két, đồng thời Kyiv đang dự kiến Nga sẽ tăng cường tấn công trên một số mặt trận.
Ông nói: “Nếu thêm chậm trễ trong việc cung cấp viện trợ quân sự cần thiết, tình hình ở mặt trận có thể còn trở nên khó khăn hơn đối với chúng tôi”.
Cần lính và đạn dược
Kyiv phụ thuộc chủ yếu vào tiền bạc và trang thiết bị từ nước ngoài để tài trợ cho nỗ lực chiến tranh của mình, nhưng với 61 tỷ đô la viện trợ của Mỹ bị đình trệ do tranh cãi chính trị ở Washington, Kyiv lúc này có vẻ dễ bị tổn thương hơn bao giờ hết, kể từ khi bắt đầu cuộc xâm lược.
Một người lính phục vụ trong đơn vị pháo binh rốc-két GRAD, có biệt danh là “Skorpion”, cho biết bệ phóng của anh ta, sử dụng loại đạn do Liên Xô thiết kế mà một số đồng minh của Ukraine nắm giữ, hiện đang hoạt động ở khoảng 30% công suất tối đa.
“Gần đây nó đã trở nên như thế này,” ông nói. “Không có nhiều đạn dược nước ngoài”
Đạn pháo cũng đang bị thiếu hụt do các nước phương Tây không thể theo kịp tốc độ vận chuyển cho một cuộc chiến kéo dài. Ngoài việc Mỹ tạm dừng nguồn cung, EU còn thừa nhận rằng họ sẽ không đạt được mục tiêu cung cấp một triệu quả đạn pháo cho Ukraine vào tháng 3.
Ông Michael Kofman, một thành viên cấp cao và chuyên gia quân sự về Nga tại Tổ chức vì Hòa bình Quốc tế Carnegie, một tổ chức nghiên cứu có trụ sở tại Washington, ước tính rằng tốc độ bắn của pháo binh Nga gấp 5 lần so với Ukraine, một con số mà ông Hryhoriy thuộc Lữ đoàn 59 cũng đưa ra.
Ông Kofman nói thêm: “Ukraine không nhận được đủ lượng đạn pháo để đáp ứng nhu cầu phòng thủ tối thiểu và đây không phải là một tình huống bền vững trong tương lai”.
Moscow hiện kiểm soát gần 1/5 lãnh thổ Ukraine, bao gồm cả bán đảo Crimea mà nước này sáp nhập vào năm 2014, ngay cả khi tiền tuyến của cuộc chiến phần lớn đã bị đình trệ trong 14 tháng qua.
Các quan chức Ukraine cho biết lực lượng vũ trang của họ có khoảng 800.000 quân, trong khi vào tháng 12/2023, ông Putin đã ra lệnh tăng thêm lực lượng Nga 170.000 quân, đạt con số 1,3 triệu.
Ngoài nhân sự, chi tiêu quốc phòng của Moscow vượt trội hơn của Ukraine. Vào năm 2024, họ đã dành 109 tỷ đô la cho lĩnh vực này, gấp hơn hai lần mục tiêu tương đương của Ukraine là 43,8 tỷ đô la
Một đạo luật mới nhằm huy động thêm 450-500.000 lính Ukraine đang dần được quốc hội thông qua, nhưng đối với một số binh sĩ hiện đang chiến đấu, việc tăng viện đáng kể dường như là một hy vọng xa vời.
Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov gần đây đã đề cập đến tình trạng thiếu hụt đạn pháo của Ukraine là “nghiêm trọng” trong một lá thư gửi Liên hiệp châu Âu, kêu gọi các nhà lãnh đạo quốc gia của các nước này làm nhiều hơn để tăng cường nguồn cung.
Lá thư của ông cho biết “yêu cầu tối thiểu tối hậu hàng ngày” của Ukraine là 6.000 quả đạn pháo, nhưng lực lượng của ông chỉ có thể bắn 2.000 quả mỗi ngày, Financial Times đưa tin.
Chiến tranh máy bay không người lái trên quy mô lớn
Máy bay chiến đấu thông thường tương đối hiếm xuất hiện trên tiền tuyến, phần lớn là do lực lượng phòng không đóng vai trò răn đe. Tuy nhiên, một trận chiến khác đang nổ ra trên bầu trời, khi cả hai bên đều cố gắng chiếm thế thượng phong về công nghệ máy bay không người lái.
Máy bay không người lái (UAV) được sản xuất với chi phí rẻ và có thể giám sát chuyển động của kẻ thù cũng như thả bom với độ chính xác cao.
Kyiv đã chứng kiến sự bùng nổ trong sản xuất và đổi mới máy bay không người lái, đồng thời đang phát triển các máy bay không người lái tầm xa, tiên tiến, trong khi Moscow đã vượt qua đối thủ bằng các khoản đầu tư khổng lồ của riêng mình, cho phép nước này vô hiệu hóa lợi thế ban đầu của Ukraine.
Quy mô thật đáng kinh ngạc.
Bộ trưởng Kỹ thuật số Mykhailo Fedorov nói với Reuters rằng chỉ riêng về phía Ukraine, hơn 300.000 máy bay không người lái đã được các nhà sản xuất đặt hàng vào năm ngoái và hơn 100.000 chiếc đã được gửi ra mặt trận.
Trọng tâm hiện nay là các máy bay không người lái FPV nhẹ nhàng, nhanh nhẹn, giúp người điều khiển hoặc phi công có được góc nhìn trực tiếp từ máy ảnh trên máy bay. Tổng thống Zelenskyy đã đặt mục tiêu cho Ukraine sản xuất một triệu máy bay không người lái FPV trong năm nay dựa trên những lợi thế trên chiến trường mà công nghệ này mang lại.
Ông Limuzyn, chỉ huy đại đội của Lữ đoàn 59, cho biết việc Nga sử dụng rộng rãi máy bay không người lái đã khiến quân đội Ukraine gặp khó khăn trong việc thiết lập hoặc củng cố các vị trí kiên cố.
“Người của chúng tôi bắt đầu làm điều gì đó, một chiếc máy bay không người lái nhìn thấy họ và chiếc máy bay không người lái thứ hai đến để thả thứ gì đó lên họ.”
Theo hai phi công lái máy bay không người lái người Ukraine ở các đơn vị khác nhau, máy bay không người lái cũng đã buộc người Nga phải di chuyển các xe và hệ thống vũ khí có giá trị lùi lại vài km.
“Bây giờ rất khó tìm được xe để tấn công… hầu hết các xe đều ở cách xa 9-10 km trở lên”, một phi công thuộc Lữ đoàn 24 với biệt danh “Nato” cho biết. “Lúc đầu họ rất thoải mái khi ở khoảng cách 7 km.”
Hai phi công lái máy bay không người lái khác của Ukraine, “Leleka”và “Darwin”, đều phục vụ trong đơn vị máy bay không người lái Achilles tinh nhuệ của Lữ đoàn 92, mô tả hàng dài hai hoặc ba chiếc UAV đôi khi hình thành trên chiến trường, chờ đợi để tấn công mục tiêu của kẻ thù.
Leleka nhớ lại đã có lần chứng kiến bốn máy bay không người lái từ các đơn vị Ukraine khác nhau đến tấn công mục tiêu: “Nó giống như những chiếc taxi ở sân bay, một máy bay không người lái đến, rồi một chiếc khác, rồi một chiếc thứ ba.”
Theo các phi công Ukraine từ ba đơn vị, tình trạng tương tự cũng xảy ra với người Nga, nơi số lượng máy bay không người lái của họ hiện vượt trội so với Ukraine. Bộ Quốc phòng Nga trong tháng này cho biết nước này đã tăng cường sản xuất máy bay không người lái quân sự trong năm qua nhưng không đưa ra con số.
Khi việc sử dụng máy bay không người lái ngày càng tăng, cả hai bên đang tăng cường triển khai các hệ thống tác chiến điện tử có thể làm gián đoạn tần số truyền lệnh từ phi công đến máy bay không người lái, khiến chúng rơi khỏi bầu trời hoặc trượt mục tiêu.
Anh Darwin, một thanh niên 20 tuổi bỏ học y khoa để nhập ngũ khi Nga xâm lược, đã so sánh cuộc chạy đua vũ trang máy bay không người lái hiện nay với cuộc chạy đua giữa hàng không và phòng không: máy bay thống trị trong Thế chiến thứ hai, nhưng các hệ thống phòng không hiện đại đã hạn chế rất nhiều việc sử dụng chúng trong cuộc chiến này.
“Trong tương lai, tôi chắc chắn sẽ xảy ra tình huống tương tự với máy bay không người lái: Sự tập trung và hiệu quả của tác chiến điện tử sẽ trở nên lớn đến mức mọi mối liên hệ giữa máy bay và phi công của nó sẽ trở nên bất khả thi”.
