Tin Tức Văn Nghệ Thời Sự Hải Ngoại

[VietNews]

Nhạc sĩ Lam Phương trong ký ức người ở lại



Nghệ sĩ Kim Cương nhớ lần gặp Lam Phương vài năm trước, ông nói mong muốn được rời Mỹ về quê hương, gặp lại bạn bè, người thân cũ.

Một tháng trước khi qua đời, vào đúng dịp lễ Tạ ơn ở Mỹ, nhạc sĩ Lam Phương nói với ca sĩ Quang Thành về nỗi nhớ quê hương. Ông mong có thể trở về quê nhà, thăm lại mộ phần của mẹ tại chùa Phật Lớn ở Kiên Giang, thắp cho bà nén hương sau hàng chục năm viễn xứ. Nhạc sĩ cũng gửi lời tri ân khán giả đã thương ông, chia sẻ cùng ông và ôm ấp, yêu thương những tác phẩm của ông.

Vài năm trước, ông cũng chia sẻ mong ước hồi hương với nghệ sĩ Kim Cương - người bạn vong niên. Lần bà sang Mỹ và đến nhà thăm, ông nói: "Tôi muốn về gặp lại bạn bè cũ nhưng không đi đứng được, bất tiện quá". Nghệ sĩ Kim Cương cười động viên ông: "Ông cứ về đi, chúng tôi sẽ cử người đưa đón, chăm sóc ông". Thế nhưng, sức khỏe nhác sĩ ngày một suy yếu. Lúc cuối đời, ông phải thở bằng máy. Anh Vạn Nguyễn - đạo diễn chuỗi đêm nhạc Lam Phương - Trăm nhớ ngàn thuơng - nói: "'Ông luôn đau đáu mong muốn về nước. Mỗi lần nghe câu mở đầu Mưa lệ của ông, tôi lại rơi nước mắt: 'Lệ mãi thương về cố hương xa vời"'.


Trong ký ức nhiều nghệ sĩ, nhạc sĩ Lam Phương luôn nở nụ cười ấm áp. Ảnh: Phạm Quỳnh Anh cung cấp.

Trong ký ức của bạn bè, người thân, nhạc sĩ Lam Phương là người hiền lành, đa sầu đa cảm. Nghệ sĩ Kim Cương cộng tác với ông từ những năm 1960. Bà nhớ thời ấy, nhạc sĩ Lam Phương rất lãng mạn, ông hay ngắm lá vàng rơi rồi chiêm nghiệm về phận người, cuộc đời để sáng tác. "Ông rất nghệ sĩ, hứng đâu thì làm đấy, sống theo cảm xúc nhiều hơn là lý trí", nghệ sĩ Kim Cương nói. Năm 1964, bà mới ở Pháp du học về, bà dựa theo vở Lan và Điệp để sáng tác vở kịch Duyên kiếp lỡ làng, sau này được đổi tên là Lá sầu riêng. Từ đoàn kịch của Kim Cương, ông nên duyên với người vợ đầu - nghệ sĩ Túy Hồng.

Để kịch có sức hút, bà đặt hàng nhạc sĩ Lam Phương sáng tác ca khúc tăng cảm xúc của khán giả. Ca khúc Duyên kiếp ra đời từ đó, với những câu hát sau này trở nên quen thuộc: "Em ơi nếu mộng không thành thì sao? Non cao đất rộng biết đâu mà tìm?". Một lần, ông chạy xe máy đến đoàn kịch để kể với bà rằng khán giả đã đặt lời mới cho ca khúc: "Em ơi nếu mộng không thành thì sao, mua chai thuốc chuột uống vô rồi đời". Ông hát xong, cả hai cùng cười vì bài hát đã đi vào lòng người xem kịch, nghe nhạc nên mới phái sinh phiên bản dân dã, đời thường như vậy.

Ca sĩ Phương Dung - một trong những người đầu tiên hát nhạc của ông - cho biết nhạc sĩ không tính toán khi làm nghệ thuật. Những năm 1960, bà cùng Bạch Yến tham gia chương trình đại nhạc hội do Lam Phương tổ chức ở miền Trung. Khi đi tới Quảng Nam, vì thiếu kinh phí, cả đoàn không có cơm ăn, đành mua vài món ăn vặt cầm hơi. Kết thúc chuyến đi, Lam Phương bị lỗ và phải bán chiếc xe hơi của ông để thanh toán các khoản chi cho đoàn. Trong mắt ca sĩ "Nhạn trắng Gò Công", nhạc sĩ hiền lành, tài năng nhưng không kiêu ngạo.

Với thế hệ ca sĩ con cháu, nhạc sĩ thường động viên họ sống với đam mê. Thanh Hà nói nhạc sĩ có ảnh hưởng lớn đến sự nghiệp của chị. Hai người lần đầu gặp gỡ ở một quán cà phê ở Mỹ. Ấn tượng với giọng hát trầm, buồn của Thanh Hà, nhạc sĩ giới thiệu chị tới một trung tâm ca nhạc, giúp tên tuổi Thanh Hà sớm phổ biến ở hải ngoại. Khi Thanh Hà chia tay mối tình đầu năm 22 tuổi, ông viết tặng chị bài Cảm ơn người tình. Trong album đầu tay của Thanh Hà phát hành năm 1994, ông uốn nắn chị hát từng nốt nhạc.


Phạm Quỳnh Anh và nhạc sĩ Lam Phương ở Mỹ. Ảnh: Phạm Quỳnh Anh cung cấp.

Thanh Hà nhớ lại: "Nhạc sĩ thường ngồi trên xe lăn, ở sau cánh gà thưởng thức các tác phẩm của mình. Có một lần, tôi hát sai vài nốt nên xin lỗi chú. Chú cầm tay tôi và bảo: 'Không sao đâu. Điều quan trọng là cháu đã truyền được tình cảm chú gửi gắm vào ca khúc'. Tôi thường nấu các món truyền thống gửi đến chú. Ông hiền hơn cả chữ hiền. Tôi chưa từng thấy một nghệ sĩ nào mộc mạc hơn thế".

Nguyễn Hồng Nhung, Đức Tuấn từng có nhiều dịp đến nhà riêng của ông ở Mỹ, nghe ông kể về các tác phẩm của mình. Ngồi xe lăn 20 năm nhưng ông luôn toát ra năng lượng tích cực qua ánh mắt, nụ cười ấm áp. Khi Lệ Quyên gửi ông các bản ghi âm của cô, ông tận tình hướng dẫn chị từng câu chữ. Lệ Quyên nói: "Chú nghe rất kỹ, góp ý cho tôi như con cháu trong nhà. Kinh nghiệm, sự ân cần của chú khiến chúng tôi kính nể".

Những năm cuối đời, dù yếu sức, ông cố gắng giao lưu với khán giả khi có dịp. Bốn năm trước, Nguyễn Hồng Nhung từng cùng ông đi lưu diễn ở châu Âu, Australia. Khi đến những vùng không có sân bay, ông đi xe bus cùng mọi người. Năm ngoái, khi Phạm Quỳnh Anh sang Mỹ thực hiện dự án Lam Phương - The Gift, ông nhận lời tham gia buổi quay trên núi, kiên nhẫn ghi hình 10 giờ đồng hồ. Nữ ca sĩ nói: "Sự tận tình của ông khiến tôi xúc động. Tôi nhớ mãi cái nắm tay ấm áp của ông khi chia xa. Nghe tin ông qua đời, tôi thấy trống vắng, xót xa",

Nhật Thu Dung

[music123]

Nhạc sĩ Lam Phương - người truyền cảm hứng

12/23/20

Một đêm nhạc tưởng nhớ nhạc sĩ Lam Phương do Bến Thành Audio Video thực hiện sẽ sớm được tổ chức với sự tham dự của nhiều ca sĩ

Nhạc sĩ Lam Phương đã ra đi mãi mãi ở tuổi 83 sau nhiều năm chống chọi với bệnh tật. Ngày ông phải rời xa cõi tạm là điều mọi người đã có thể dự đoán và chuẩn bị trước nhưng nhiều nghệ sĩ vẫn nhói lòng, đặc biệt là những người đã có nhiều kỷ niệm sâu sắc với ông.

Sẽ đưa ông về với mẹ

Hay tin nhạc sĩ Lam Phương mất tại Mỹ, ông Phạm Quốc Thành - Giám đốc Bến Thành Audio Video - tỏ ra bàng hoàng và tiếc thương người nhạc sĩ tài hoa của nền âm nhạc Việt Nam. "Trước đây vài tháng, tôi đã cùng với gia đình nhạc sĩ Lam Phương tại Việt Nam lo chuẩn bị trước mọi thứ cho chú khi hữu sự. Nhưng sáng nay nghe tin báo từ gia đình là chú vừa mất tại Mỹ, tôi thật sự xúc động, thương xót chú vô cùng" - ông Phạm Quốc Thành bày tỏ.

Ông Thành cho biết Bến Thành Audio Video được nhạc sĩ tin tưởng ủy quyền khai thác độc quyền các tác phẩm của mình tại Việt Nam trong nhiều năm. Nhạc sĩ đã gửi cho ông nhiều tác phẩm mới chưa công bố để xin phép phát hành. Bến Thành Audio Video đã thực hiện được một số bản ghi nhưng chưa kịp gửi cho nhạc sĩ Lam Phương nghe thì ông đã không còn… "Nhạc sĩ Lam Phương có ước nguyện sẽ trở về Việt Nam để gặp khán giả thân thương trên quê nhà; đồng thời ông mong ước được thắp nhang cho mộ mẹ mình vì khi bà mất, ông chưa một lần thắp nhang cho mẹ. Tuy nhiên, những năm sau này dù rất muốn về Việt Nam nhưng sức khỏe nhạc sĩ không cho phép. Nay thì nhạc sĩ không còn nữa, mong ước không thành nhưng qua thông tin của gia đình, tôi được biết khi điều kiện cho phép sẽ đưa ông về nằm cạnh mẹ, đúng như lời trong nhạc phẩm "Khóc mẹ": "Mẹ ơi con mơ một ngày nằm yên trong cánh tay mẹ đưa con vào giấc ngủ thiên thu" - ông Thành cho biết.



Nhạc sĩ Lam Phương với ông Phạm Quốc Thành, Giám đốc Bến Thành Audio Video - nơi khai thác độc quyền những ca khúc của nhạc sĩ Lam Phương tại Việt Nam. (Ảnh do nhân vật cung cấp)

Kể về những lần tiếp xúc với nhạc sĩ Lam Phương, ông luôn thấy ở nhạc sĩ toát lên vẻ hiền lành, thân thiện. Nụ cười, ánh mắt và lối nói chuyện của ông lúc nào cũng nhân hậu và dễ gần gũi, các ca sĩ, nghệ sĩ, nhạc sĩ… đều yêu mến. Đặc biệt, ông luôn trọng chữ tín, khi đã hứa hay giao kết với ai điều gì thì phải giữ lời. "Gặp tôi, chú luôn hỏi về thị trường âm nhạc ở trong nước, khi nghe tôi nói nhạc của chú rất đông khán giả, kể cả các bạn trẻ cũng rất thích và ủng hộ thì chú rất vui" - ông Thành kể.

Sự lạc quan của một người trẻ

Ca sĩ Đức Tuấn cho biết năm 2019, anh có chuyến lưu diễn tại Mỹ và đó là lần cuối cùng anh được gặp nhạc sĩ Lam Phương. Trước đó, khi thực hiện dự án Tình khúc Lam Phương "Trọn một kiếp yêu", anh đã nhiều lần ghé thăm và xin ý kiến của ông, nhất là khi anh muốn làm mới lại những sáng tác của nhạc sĩ. Trong lần cuối gặp mặt, sản phẩm "Trọn một kiếp yêu" chưa thành phẩm nhưng Đức Tuấn đã kịp có những bản demo khá hoàn chỉnh để nhạc sĩ nghe.

Đức Tuấn kể lúc đó bệnh tình của nhạc sĩ đã có những dấu hiệu chuyển biến tiêu cực nên ông không nói nhiều. Nhưng anh cảm nhận rõ nhạc sĩ Lam Phương rất hài lòng với "Trọn một kiếp yêu". Bởi "từ lâu rồi, nhạc sĩ Lam Phương đã muốn có một sản phẩm âm nhạc mang màu sắc thính phòng, bán cổ điển. Thế nên, khi "Trọn một kiếp yêu", gồm 10 bài do nhạc sĩ Đức Trí phụ trách hòa âm, cùng sự góp sức của dàn giao hưởng Saigon Pops Orchestra, hợp xướng Saigon Choir, nhạc sĩ Hồng Kiên và nghệ sĩ guitar Dũng Đà Lạt, có màu sắc giao hưởng, thính phòng để khoác nét mới cho những tình khúc hay giai điệu boléro tưởng chừng rất dân dã như "Thành phố buồn", "Kiếp nghèo", "Biển tình" hay "Duyên kiếp", ông hạnh phúc lắm" - ca sĩ Đức Tuấn bồi hồi nhớ lại.

Anh gọi sản phẩm âm nhạc lần này là một cuộc phiêu lưu: "Ngay giữa những gì tưởng chừng như quen thuộc, chúng ta vẫn có thể ngỡ ngàng phát hiện ra những điều mới lạ chưa từng biết tới". Và đó chính là những gì mà nhạc sĩ Lam Phương mong muốn.

Nhạc sĩ Lam Phương nổi tiếng với nụ cười hiền hòa và ông cũng là người rất trìu mến với tất cả mọi người. Nhưng, điều khiến ca sĩ Đức Tuấn ấn tượng nhất về ông là ngay cả khi những ngày bệnh tình trở nặng, nhạc sĩ vẫn luôn toát lên sự lạc quan của một người trẻ hừng hực nhựa sống của tuổi đôi mươi. Nói chuyện với ông, bản thân anh như được truyền năng lượng. "Khi nói về âm nhạc, ông say mê như một lẽ sống. Đam mê của ông dẫn lối cho tôi, như chính những ca khúc đầy chất thơ của ông" - ca sĩ Đức Tuấn cho biết.

Ký ức đẹp cùng nhạc sĩ tài danh

Còn với Phạm Quỳnh Anh, khi thực hiện dự án "Lam Phương - The gift", cô và ca sĩ Hoàng Hiệp đã có một chuỗi ký ức đẹp đẽ cùng nhạc sĩ tài danh. Phạm Quỳnh Anh kể ca sĩ nổi danh gắn liền với nhạc Lam Phương không ít, nên khi cô - một giọng ca trẻ - tìm đến nhạc sĩ và xin hát nhạc của ông, cô rất run khi bước chân vào nhà. Quỳnh Anh sợ ông sẽ từ chối không cho một ca sĩ trẻ thử những sáng tác bất hủ của mình vì sợ "hỏng". Nhưng, bất ngờ là cô đã được chào đón như người nhà với tình cảm ấm áp. Dù mệt nhưng nhạc sĩ vẫn cho cô thời gian để hát thử cho ông nghe rồi bảo: "Bác sẽ ở cạnh cháu, cháu cứ thử đi. Bác sẽ tạo điều kiện hết mình cho các cháu thực hiện dự án của mình".

Một trong những sở thích của nhạc sĩ Lam Phương là nghe người khác hát ca khúc của mình. Những ngày bệnh trở nặng, phải di chuyển bằng xe lăn nhưng ông không bao giờ bỏ sót "bữa nhạc" nào khi còn thấy có thể tham dự. Phạm Quỳnh Anh kể chương trình của cô phải ghi hình trên núi, trời lạnh thấu xương, ấy vậy mà nhạc sĩ Lam Phương vẫn đến nghe cô hát. Sự nhã nhặn, tinh ý và hiền hòa của nhạc sĩ chính là điều khiến nhiều người yêu mến ông.

Đánh dấu cột mốc 70 năm âm nhạc Lam Phương đóng góp vào việc phát triển âm nhạc Việt Nam trong thế kỷ XX-XXI, gia đình nhạc sĩ Lam Phương mời khán giả yêu mến nhạc sĩ viết cảm tưởng về cuộc đời và sự nghiệp âm nhạc của ông. Thời gian nhận bài từ ngày 23 đến 25-12 với số chữ không quá 200 chữ. “Những dòng thân thương của khán giả về nhạc sĩ Lam Phương chính là món quà ý nghĩa dành tặng nhạc sĩ và hành trình 70 năm sự nghiệp âm nhạc của ông” - gia đình nhạc sĩ Lam Phương thông báo.

Thùy Trang ghi

[music123]

Nhạc sĩ Lam Phương qua đời, dang dở ước mong một lần được trở về Việt Nam

[music123]

Niềm mơ ước rất thú vị của Nhạc sĩ Lam Phương ở tuổi 80