Nhóm 28 sát thủ giết hại tổng thống Haiti
Đại Hoàng Thứ sáu, 9/7/2021
Cảnh sát Haiti ngày 9/7 cho biết đã xác định được danh tính nhóm người đã ám sát Tổng thống Jovenel Moise tại tư dinh của ông vào rạng sáng 7/7 (giờ địa phương).
Ông León Charles, người đứng đầu lực lượng cảnh sát Haiti, nói trong một cuộc họp báo rằng 26 người trong nhóm 28 sát thủ nói trên là công dân Colombia và hai người còn lại là người Mỹ gốc Haiti.
Ông Charles cho biết 17 nghi phạm, bao gồm cả hai công dân Mỹ, đang bị cảnh sát Haiti giam giữ. Ba nghi phạm đã bị cảnh sát bắn hạ trong lúc truy đuổi và tám người khác đang lẩn trốn.
Các nghi phạm trong vụ ám sát Tổng thống Haiti Jovenel Moise. Ảnh: AP.
Theo Mathias Pierre, quan chức Haiti, thành viên lớn tuổi nhất của đội sát thủ nói trên năm nay 55 tuổi còn người trẻ nhất 35 tuổi.
Hai nghi phạm là công dân Mỹ
Hai nghi phạm mang quốc tịch Mỹ trong vụ ám sát là James Solages và Joseph Vincent. Solages là người trẻ nhất trong 17 nghi phạm bị bắt giữ.
Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết đã nhận được các báo cáo về việc hai công dân nước này đang bị giam giữ nhưng chưa thể xác thực thông tin hoặc đưa ra bình luận.
Trên một trang web do nghi phạm Solages thành lập vào năm 2019, người đàn ông 35 tuổi tự mô tả bản thân là một “nhân viên ngoại giao được chứng nhận”, một nhà hoạt động vì trẻ em và là một chính trị gia đang lên.
Nhóm nghi phạm liên quan đến vụ ám sát Tổng thống Jovenel Moise. Ảnh: Reuters.
Nghi phạm Solages còn viết rằng ông từng làm vệ sĩ tại Đại sứ quán Canada ở Haiti, theo AP.
Người phát ngôn Bộ các Vấn đề Toàn cầu Canada cho biết ông Solages đã được “chiêu mộ làm vệ sĩ dự bị trong thời gian ngắn vào năm 2010” bởi một công ty an ninh do cơ quan này thuê.
Tờ Nouvelliste của Haiti dẫn nguồn từ điều tra viên đã hỏi cung Solages và Vincent cho biết hai nghi phạm khai nhận họ là thông dịch viên cho nhóm lính đánh thuê. Solages khai rằng ông “tìm được công việc này trên Internet”.
“Hai nghi phạm nói rằng họ là thông dịch viên. Nhiệm vụ của nhóm lính đánh thuê là bắt sống Tổng thống Jovenel Moise”, thẩm phán Clément Noël nói với Nouvelliste.
Phần lớn nghi phạm là cựu quân nhân Colombia
Bộ trưởng Quốc phòng Colombia, ông Diego Molano, cho biết điều tra ban đầu cho thấy các nghi phạm liên quan đến vụ ám sát “là công dân Colombia, từng là thành viên quân đội quốc gia và đã nghỉ hưu”.
Người đứng đầu cảnh sát quốc gia Colombia, Tướng Jorge Luis Vargas Valencia, cho biết Tổng thống Ivan Duque đã ra lệnh cho chỉ huy cấp cao của quân đội và cảnh sát Colombia hợp tác trong cuộc điều tra.
“Một nhóm gồm các đặc vụ giỏi nhất đã được thành lập. Họ sẽ gửi ngày giờ bay và thông tin tài chính đã được thu thập đến Port-au-Prince”, ông Vargas nói.
Ông León Charles, người đứng đầu lực lượng cảnh sát Haiti, thông tin về quá trình điều tra vụ ám sát Tổng thống Moise. Ảnh: Reuters.
Một đoạn video lan truyền trên mạng xã hội cho thấy người dân Haiti đã bắt được hai thành viên trong đội sát thủ khi họ đang lẩn trốn trong một bụi cây ở thủ đô Port-au-Prince của Haiti hôm 7/7.
Hai người này sau đó bị trói tay sau lưng và đưa đến đồn cảnh sát. Một người trong số họ không mặc áo. Hiện chưa thể xác định tính xác thực của video này, theo Financial Times.
Một phóng viên của AP cho biết cảnh sát Haiti đã bắt giữ một người đàn ông mặc quần áo lấm bùn và đổ nhiều mồ hôi.
Cảnh sát đưa các nghi phạm vào một xe bán tải và đưa đi. Một số người trong đám đông gần đó đã hô vang: “Họ đã giết tổng thống! Giao bọn họ cho chúng tôi. Chúng tôi sẽ thiêu sống mấy người đấy!”.
Đám đông sau đó đã phóng hỏa đốt một số chiếc ôtô có nhiều vết đạn mà họ tin rằng thuộc về các nghi phạm. Những chiếc xe không có biển số, bên trong một chiếc chứa một hộp đạn rỗng và một ít nước.
Tại một cuộc họp báo hôm 8/7, cảnh sát trưởng Charles kêu gọi người dân bình tĩnh và để cảnh sát điều tra. Ông nói rằng các nhà chức trách sẽ gặp khó khăn khi người dân tiêu hủy bằng chứng, bao gồm cả những chiếc xe đã bị đốt cháy.
Carl Henry Destin, thẩm phán Haiti, nói rằng Tổng thống Jovenel Moise đã tử vong sau khi bị bắn ít nhất 12 phát bằng cả súng trường cỡ lớn lẫn súng lục 9 mm.
"Các văn phòng và phòng ngủ của tổng thống đã bị lục soát", ông Destin nói. "Chúng tôi phát hiện ông ấy nằm ngửa, mặc quần xanh, áo trắng dính máu, miệng há hốc, mắt trái trồi ra ngoài".
Đệ nhất phu nhân Haiti Martine Moise cũng bị thương trong vụ tấn công. Bà Moise sau đó đã được đưa đến Mỹ để điều trị các vết thương do trúng đạn. Thủ tướng Haiti Claude Josep cho biết bà Moise đã "qua cơn nguy kịch" và đang trong tình trạng ổn định.
Ông Destin nói rằng con gái của cặp vợ chồng tổng thống là Jomarlie Moise cũng có mặt ở nhà khi cuộc tấn công diễn ra nhưng đã trốn trong phòng ngủ và không bị thương.
Người dân Haiti hỗ trợ lực lượng cảnh sát bắt giữ hai nghi phạm ám sát Tổng thống Jovenel. Ảnh: Reuters.
Ông Moise bị ám sát trong bối cảnh phe đối lập ở Haiti gây áp lực và buộc tổng thống phải chịu trách nhiệm cho tình hình hỗn loạn của nền kinh tế nước này.
Phe đối lập đòi chọn tổng thống từ một trong số các thẩm phán của Tòa án Hiến pháp, thay vì đợi đến cuộc bầu cử dự kiến diễn ra vào tháng 9.
Tổng thống Moise từng khẳng định sẽ chuyển giao quyền lực cho người kế nhiệm, nhưng ông cho biết bản thân sẽ không từ chức trước khi kết thúc nhiệm kỳ vào năm 2022.
Sau vụ ám sát tổng thống 53 tuổi của Haiti, Thủ tướng lâm thời Haiti Claude Joseph đã ban bố tình trạng phong tỏa khắp cả nước và trao thêm quyền lực cho cơ quan hành pháp. Giới chức Haiti cũng đã đóng cửa sân bay quốc tế ở thủ đô Port-au-Prince.
Vụ ám sát tổng thống 53 tuổi của Haiti khiến cộng đồng quốc tế lên tiếng chỉ trích và bày tỏ quan ngại. Tổng thống Mỹ Joe Biden nhận xét tình hình ở Haiti là "rất đáng lo ngại" và cho biết Washington sẵn sàng giúp đỡ.
