Đảng Dân chủ quyết không cho ông Trump cơ hội thứ hai
1/12/21
- Đảng Dân chủ tới tấp tung ra các chiến dịch tấn công, quyết phế truất ông Trump hoặc chí ít là ngăn chặn ông có cơ hội trong cuộc bầu cử 2024.
Sau khi có thông tin về việc chính giới Mỹ đã từng nghĩ đến việc phế truất Tổng thống Trump bằng Tu chính án 25, Hạ viện Hoa Kỳ hiện đang đưa ra thảo luận các điều khoản luận tội Tổng thống Donald Trump. Một tài liệu dự thảo được công bố trước đó nói về cuộc biểu tình trên đối Capitol hôm 06/01 và những cáo buộc ông Trump đã “xúi giục bạo loạn”.
Không thể phế truất Tổng thống Trump với Tu chính án 25
Tuy nhiên, các chuyên gia Mỹ cho rằng, đảng Dân chủ khó có thể tiến hành một cuộc luận tội lần thứ hai với Tổng thống Mỹ Donald Trump, nhưng họ có thể cấm ông Trump giữ chức vụ nhà nước trong tương lai. Điều này cuối cùng sẽ đóng lại cánh cửa cơ hội tranh cử năm 2024 dành cho ông và một người nào đó gần gũi với Tổng thống Trump sẽ bước lên sân khấu.
Các chuyên gia đều cho rằng, Tu chính án thứ 25 sẽ không giúp phế truất Tổng thống Donald Trump. Đề xuất của đảng Dân chủ kích hoạt Tu chính án thứ 25 của Hiến pháp Hoa Kỳ để lập tức tước quyền của Tổng thống Trump và chuyển giao quyền lực cho phó tổng thống do nguyên thủ quốc gia đương nhiệm không đủ năng lực để hoàn thành nhiệm vụ của mình, là vô ích.
"Tôi nghĩ rằng, khả năng này khó xảy ra. Việc tước quyền đòi hỏi sự ủng hộ từ Phó Tổng thống Mike Pence và đa số nội các. Mặc dù lòng trung thành với Tổng thống Trump đã giảm đi, nhưng, nhiều khả năng, những người hiện muốn rời bỏ ông ấy thà từ chức còn hơn bỏ phiếu ủng hộ việc tước quyền" - Patrick Deneen, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Notre Dame ở South Bend, Indiana, cho biết.
Ông James Campbell, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Buffalo, cũng cho rằng, nỗ lực kích hoạt Tu chính án thứ 25 khó có thể thành công, bởi hầu hết nội các không tin rằng Tổng thống Trump đã kích động những kẻ bạo loạn. Tổng thống Trump đã kêu gọi phản đối kết quả bầu cử vì có những dấu hiệu mà nhiều người coi là “có gian lận”.
Còn giáo sư nghiên cứu về bộ máy chính phủ tại Đại học Cornell là ông Richard Bensel, cũng cho rằng, cơ hội thành công của đề xuất này là gần như bằng không.
"Đơn giản là không có thời gian để đi qua tất cả các giai đoạn, ngay cả trong trường hợp Phó tổng thống Mike Pence cũng muốn kích hoạt Tu chính án này. Nhưng, ông ấy không muốn điều này" - giáo sư Bensel giải thích thêm.
Không thể phế truất thì...luận tội
Phương án thứ hai, mà đảng Dân chủ đang xem xét nghiêm túc, là tuyên bố luận tội. Phương án này xuất phát từ Hạ viện, mà đảng Dân chủ đang chiếm ưu thế.
Theo ông Bensel, hành động của Tổng thống Trump chắc chắn đáng bị luận tội, nhưng câu hỏi đặt ra là điều đó hợp lý đến mức nào.
Ông nhắc nhở rằng, ngay cả nếu Hạ viện do đảng Dân chủ kiểm soát chấp nhận đề xuất của phe Dân chủ, thì Thượng viện do đảng Cộng hòa nắm giữ cũng không thể tiến hành việc luận tội Tổng thống Donald Trump, ít nhất đến sát ngày ông Joe Biden tuyên thệ nhậm chức.
Giáo sư Bensel cho rằng, đảng Dân chủ muốn giữ lập trường đúng đắn về các hành động của Tổng thống Trump ngay cả khi Thượng viện không thể hành động. Đối với hầu hết các đảng viên Dân chủ, đây là một vấn đề nguyên tắc, vị chuyên gia nhấn mạnh.
"Phe Dân chủ sẽ làm điều này bởi vì họ ‘ghét’ Tổng thống Trump và tất cả những gì ông ấy ủng hộ. Họ tin rằng, điều đó sẽ khiến ông ấy xấu hổ và sẽ làm tổn hại danh tiếng của ông ấy trong số các chính trị gia độc lập và các đảng viên Cộng hòa bị gạt ra ngoài lề". Điều này cũng sẽ gây ra nhiều khó khăn cho ông Trump trong tương lai - giáo sư Campbell nói.
Tuy nhiên, theo chuyên gia Patrick Deneen, việc luận tội cũng như việc kích hoạt Tu chính án thứ 25, khó có thể xảy ra trước khi Tổng thống Trump kết thúc nhiệm kỳ, ngay cả nếu phe Dân chủ sớm bỏ phiếu cho các điều khoản luận tội Tổng thống Donald Trump.
Vậy tại sao phe Dân chủ vẫn khăng khăng đòi tiến hành thủ tục luận tội, mặc dù biết được khả năng thắng là không cao?
Động cơ chính trị chính đằng sau điều này là khả năng tổ chức cuộc bỏ phiếu lần thứ hai tại Thượng viện về vấn đề ngăn ông Trump có cơ hội một lần nữa bước vào Nhà Trắng - Patrick Deneen lưu ý.
Không luận tội được thì cấm...tham gia chính trường
Theo ông Deneen, nếu Quốc hội không cấm Trump giữ chức vụ nhà nước một lần nữa, ông hoàn toàn có thể tái tranh cử tổng thống vào năm 2024, nhưng không có gì đảm bảo về điều này.
Khả năng ông ấy sẽ tái tranh cử vẫn còn, nhưng tôi nghĩ, rất có thể, chúng ta sẽ thấy một ông Trump khác trong cuộc bầu cử năm 2024" - chuyên gia Deneen giải thích.
Ông Deneen cho biết, lúc đó Trump đã 78 tuổi và có thể phải đối mặt với nhiều cuộc điều tra và có khả năng bị cáo buộc về tội hình sự hoặc thậm chí bị kết án.... Giáo sư Bensel cũng cho rằng, các vụ kiện dù lớn hay nhỏ cũng sẽ tác động tiêu cực đến tương lai chính trị của ông Trump.
Tuy nhiên, ông ấy có thể cố gắng ân xá cho bản thân. Điều này sẽ dẫn đến việc Tòa án Tối cao sẽ chặn hầu hết các hành động này, nhưng sẽ giữ nguyên lệnh ân xá, ông Trump cũng sẽ không bị điều tra.
Mặt khác, ông Trump có hàng triệu người ủng hộ trung thành, họ sẽ vẫn là một lực lượng tiềm năng trong Đảng Cộng hòa. Mặc dù chưa chắc về việc Đảng Cộng hòa sẽ đề cử Trump làm ứng cử viên Tổng thống trong cuộc bầu cử năm 2024, nhưng điều này vẫn có thể xảy ra" - chuyên gia nhận xét.
Do đó, mục đích của cuộc bỏ phiếu lần thứ hai có thể cấm Donald Trump giữ chức vụ nhà nước trong tương lai. Những tiền lệ trong quá khứ cho thấy rằng, quyết định này có thể được thông qua mà chỉ cần đạt được đa số phiếu, ngay cả khi Thượng viện không phế truất tổng thống.
Tuy nhiên, chuyên gia nhấn mạnh rằng, một câu hỏi đặt ra là liệu quá trình này có thể được tiếp tục sau khi tổng thống đã rời Nhà Trắng hay không (điều này chưa từng xảy ra trước đây). Theo ý kiến của ông, điều này sẽ được quyết định tại tòa án.
Mặc dù vậy, các chuyên gia đều thống nhất rằng, thật khó để đưa ra dự đoán về sự tham gia của Trump trong các cuộc bầu cử tiếp theo, vì chúng vẫn còn rất xa, nhưng chúng ta cần chuẩn bị cho tất cả các khả năng sẽ xảy ra.
Thiên Nam