Số tiền về túi Trấn Thành khi 'Mai' vượt doanh thu 500 tỷ đồng?
"Mai" đại thắng phòng vé với doanh thu 500 tỷ đồng. Song phần lớn trong khoản doanh thu phòng vé không rơi vào túi đạo diễn.
Hoàng Nhi Chủ nhật, 3/3/2024
Lưu ý: Các con số trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Số liệu thực tế có thể chênh lệch tùy thuộc vào mức thỏa thuận giữa hệ thống rạp và các đơn vị sản xuất, phát hành.
Sáng 1/3, bộ phim Mai chính thức thu về 500 tỷ đồng sau tròn 3 tuần phát hành (số liệu từ Box Office Vietnam). Tác phẩm hiện dẫn đầu bảng tổng sắp phim Việt ăn khách nhất lịch sử. Xếp sau lần lượt là Nhà bà Nữ và Bố già - hai bộ phim cũng do Trấn Thành cầm trịch trước đó.
Chỉ sau 3 tác phẩm, Trấn Thành trở thành đạo diễn nghìn tỷ đầu tiên của Việt Nam. Tổng doanh thu 3 dự án do anh đạo diễn đã lên tới 1.400 tỷ đồng. Thế nhưng, đây cũng là lúc khán giả đặt ra câu hỏi về số tiền nam nghệ sĩ dắt túi sau khi đại thắng phòng vé.
Với tư cách là nhà sản xuất kiêm đạo diễn, Trấn Thành thực tế kiếm được bao nhiêu tiền từ con số doanh thu kể trên?
“Mai” thu 500 tỷ, Trấn Thành dắt túi bao nhiêu?
Thực tế, phần lớn doanh thu phim không rơi vào túi đơn vị sản xuất, vì còn phải chia sẻ với rạp, đơn vị phát hành và khấu trừ các loại thuế. Trao đổi với Tri thức - Znews, anh H.T (xin giấu tên), một người hoạt động trong lĩnh vực phát hành phim lâu năm cho biết công thức tính lợi nhuận mà đơn vị sản xuất thu được như sau:
Đầu tiên, tổng doanh thu một dự án sau khi trừ phí VAT (5%) sẽ được ăn chia giữa rạp và nhà phát hành. Thông thường, rạp sẽ hưởng 50 - 60% doanh thu phim. Tỷ lệ ăn chia này tùy thuộc vào thỏa thuận giữa hai bên và thay đổi theo tuần.
Thông thường, các cụm rạp lớn như CGV, Lotte hay Galaxy sẽ hưởng 55 - 60% doanh thu trong tuần mở màn, sau đó giảm dần xuống còn 50% hay 45% trong những tuần tiếp tới. Hoặc đôi khi ngược lại, các rạp chỉ hưởng tỷ lệ nhỏ trong tuần đầu, và tăng dần lên trong những tuần sau.
Sau khi trừ đi khoản cho nhà rạp, số tiền còn lại sẽ được nhà phát hành ăn chia tiếp với đơn vị sản xuất. Tỷ lệ này cũng phụ thuộc vào mức deal ban đầu giữa hai bên. Số tiền nhà sản xuất thu được sau đó tiếp tục phải trừ đi các loại chi phí hợp đồng, thuế thu nhập doanh nghiệp. Vậy nên, lợi nhuận nhà sản xuất thực tế thu được thường chỉ dao động trong khoảng 30% doanh thu của dự án.
Tuy nhiên, cần lưu ý bên cạnh doanh thu từ rạp nội địa, một bộ phim có thể kiếm thêm tiền nhờ việc bán cho các đơn vị phát hành nước ngoài, hay một số nền tảng phát hành trực tuyến... Mặt khác, lợi nhuận ròng mà nhà sản xuất thu được có thể phải chia với đạo diễn/diễn viên tùy theo cam kết lợi nhuận.
Trấn Thành trở thành đạo diễn nghìn tỷ đầu tiên của Việt Nam chỉ sau 3 bộ phim.
Trong trường hợp của Mai (doanh thu 500 tỷ đồng), trừ đi VAT (5%) còn lại 475 tỷ. Số tiền này sau đó chia cho nhà rạp khoảng 50 - 55%, còn lại khoảng 230 tỷ. Lúc này, nhà phát hành và nhà sản xuất sẽ bắt đầu ăn chia. Thông thường, nhà phát hành hưởng khoảng 10% (23 tỷ đồng).
Như vậy, số tiền mà các đơn vị sản xuất phim Mai thu được khoảng 207 tỷ. Trừ đi chi phí sản xuất phim (50 tỷ), phí marketing cùng với một số chi phí khác, số tiền còn lại rơi vào khoảng 150 tỷ đồng. 20% khoản lợi nhuận này (tức 30 tỷ đồng) phải nộp về cho nhà nước (thuế thu nhập doanh nghiệp).
Số tiền còn lại sau đó sẽ được 3 đơn vị sản xuất là Trấn Thành Town, CJ ENM và HKFilm ăn chia tiếp theo thỏa thuận. Tất nhiên, Trấn Thành sẽ hưởng một khoản không nhỏ do đảm nhận nhiều vai trò như sản xuất, đạo diễn kiêm diễn viên.
Trong trường hợp của Mai, khoản tiền Trấn Thành nhận được khó xác định cụ thể do các hợp đồng bảo mật, bản thân anh cũng đảm nhận nhiều vị trí trong công đoạn sản xuất. Chưa kể phim thắng lớn tại rạp, nam đạo diễn có thể được thưởng thêm một khoản tiền từ các hợp đồng hậu mãi hoặc các điều khoản thưởng đi kèm.
Khó xác định số tiền cụ thể mà Trấn Thành kiếm được.
Các đạo diễn quốc tế kiếm tiền như thế nào?
Tại thị trường quốc tế, cách tính lương của các đạo diễn có sự khác biệt với Việt Nam. Hầu hết đạo diễn tại Hollywood là thành viên của Hiệp hội Đạo diễn Mỹ. Do đó, họ được trả mức lương tối thiểu theo quy định của Hiệp hội (DGA). Con số này thay đổi tùy theo loại phim và chi phí sản xuất dự án đó.
Theo StudioBinder, đối với những phim kinh phí cao (trên 11 triệu USD), lương hàng tuần của đạo diễn vào khoảng 20.600 USD. Đối với những bộ phim có kinh phí thấp, mức lương tối tối thiểu họ nhận được là 15.462 USD/tuần (với phim có kinh phí từ 3,75 - 8,5 triệu USD) và 18.554 USD/tuần (với phim có kinh phí từ 8,5 - 11 triệu USD). Đặc biệt với những dự án bom tấn, lương của đạo diễn có thể tăng vọt, vượt xa những con số kể trên.
Theo tính toán của Vanity Fair, bộ phim có doanh thu 200 triệu USD, đạo diễn trung bình sẽ nhận được 4 triệu USD. Chưa kể, một vài đạo diễn danh tiếng thường ký kết thỏa thuận ăn chia phần trăm lợi nhuận. Họ sẽ được hưởng một tỷ lệ nhất định trong khoản tiền lãi mà nhà sản xuất kiếm được. Đơn cử, Steven Spielberg thường dắt túi 20% lợi nhuận của một bộ phim, một tỷ lệ cực kỳ cao mà chỉ những tên tuổi như ông mới có thể đạt được.
Mặt khác, yếu tố tên tuổi cũng ảnh hưởng đến mức lương khởi điểm của đạo diễn. Christopher Nolan kiếm được 20 triệu USD với Dunkirk (doanh thu 527 triệu USD), trong khi Patty Jenkins chỉ đút túi 1 triệu USD khi nhận lời cầm trịch Wonder Woman (doanh thu 824 triệu USD).
Các đạo diễn danh tiếng kiếm bộn tiền nhờ hợp đồng ăn chia lợi nhuận phim.
Theo Coloring Folder, tại thị trường quốc tế, doanh thu phòng vé của một bộ phim được chia cho nhiều bên khác nhau, như hãng phim, nhà phân phối, chuỗi rạp chiếu và cả ê-kíp làm phim, bao gồm các diễn viên, đạo diễn, biên kịch và nhà sản xuất.
Chủ rạp thường được chia khoảng 50% doanh thu phòng vé, nghĩa là nếu một bộ phim kiếm được 100 triệu USD, chủ rạp sẽ thu về 50 triệu USD.
Tiếp tới, các nhà phân phối (đơn vị phát hành) được chia khoảng 10 - 15% doanh thu phòng vé. Khoản còn lại (30 - 35% doanh thu phòng vé) sẽ rơi vào túi các hãng phim. Số tiền này được dùng để thanh toán chi phí sản xuất, tiếp thị và các chi phí khác.
Lưu ý rằng, tỷ lệ ăn chia trên không cố định và có thể thay đổi tùy theo dự án, rạp chiếu và khu vực. Các chuỗi phim lớn có quyền đàm phán để nhận được tỷ lệ ăn chia cao hơn. Hoặc, các rạp độc lập cũng có thể đồng ý giảm tỷ lệ ăn chia để đổi lấy việc được độc quyền chiếu phim và các lợi ích khác.
Chuyên mục Giải trí giới thiệu cuốn Hollywood:
