Mỹ muốn một kết thúc ‘công bằng, bền vững’ cho cuộc chiến Ukraine
19/02/2025
VOA News
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio (phải) bắt tay Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tại Dinh Diriyah, ở Riyadh, Ả rập Xê út, ngày 18/2/2025.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio ngày 18/2 tuyên bố Mỹ đang nỗ lực hướng tới một giải pháp “công bằng” và “bền vững” để chấm dứt cuộc chiến kéo dài ba năm của Nga với Ukraine, nhưng cả Moscow và Kyiv đều phải nhượng bộ để đạt được hòa bình.
Ông Rubio đưa ra phát biểu này sau khi cùng các quan chức chủ chốt của Hoa Kỳ họp trong nhiều giờ tại Ả rập Xê út với Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cùng các phụ tá trong nỗ lực đầu tiên hướng tới việc chấm dứt chiến tranh và cải thiện mối quan hệ căng thẳng giữa Washington và Moscow.
“Mục tiêu là chấm dứt xung đột này theo cách công bằng, lâu dài, bền vững và được tất cả các bên liên quan chấp nhận”, ông Rubio nói với các phóng viên, mặc dù không có quan chức Ukraine hay châu Âu nào tham dự các cuộc đàm phán.
Ông Rubio cho biết ông “tin chắc” rằng Moscow sẵn sàng tham gia vào một “tiến trình nghiêm túc” để chấm dứt chiến tranh, cuộc chiến mà Nga đã bắt đầu bằng cuộc xâm lược toàn diện vào nước láng giềng của mình cách đây ba năm.
Hàng chục nghìn binh lính Nga và Ukraine, cùng với thường dân Ukraine, đã thiệt mạng trong cuộc giao tranh, cuộc xung đột tồi tệ nhất của châu Âu kể từ Thế chiến II.
Hoa Kỳ và Nga đã nhất trí “chỉ định các nhóm cấp cao tương ứng để bắt đầu làm việc trên con đường chấm dứt xung đột ở Ukraine càng sớm càng tốt”, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Tammy Bruce cho biết trong một tuyên bố. Bà Bruce mô tả cuộc họp là “một bước tiến quan trọng” hướng tới hòa bình.
Ông Rubio nói Ukraine và các quốc gia châu Âu sẽ tham gia vào các cuộc đàm phán về việc chấm dứt chiến tranh. Ông cho biết nếu chiến tranh dừng lại, Hoa Kỳ sẽ có “cơ hội đặc biệt ... để hợp tác” với Nga về thương mại và các vấn đề toàn cầu khác.
“Chìa khóa để mở khóa đó là chấm dứt xung đột này”, ông nói.
Cố vấn an ninh quốc gia Mike Waltz và đặc phái viên Trung Đông Steve Witkoff đã tham gia cùng ông Rubio trong các cuộc đàm phán.
Ông Waltz nói với các phóng viên rằng các cuộc đàm phán để chấm dứt giao tranh sẽ tập trung vào lãnh thổ và đảm bảo an ninh cho cả Ukraine và Nga.
“Đây cần phải là một kết thúc vĩnh viễn cho cuộc chiến chứ không phải là một kết thúc tạm thời, như chúng ta đã thấy trong quá khứ”, ông Waltz nói.
Nga hiện kiểm soát khoảng một phần năm lãnh thổ được quốc tế công nhận của Ukraine năm 2014. Moscow kiểm soát được Bán đảo Crimea mà họ đơn phương sáp nhập vào năm 2014, cùng với một phần lớn miền Đông Ukraine mà phe ly khai thân Nga chiếm được trong các cuộc giao tranh sau đó và các vùng đất mà quân đội Nga đã chiếm giữ kể từ cuộc xâm lược năm 2022.
Khi cuộc xâm lược bắt đầu, Moscow hy vọng sẽ nhanh chóng chiếm giữ toàn bộ Ukraine. Nhưng với sự kháng cự quyết liệt của Ukraine, thay vào đó, cuộc chiến đã phát triển thành một cuộc xung đột trên bộ và các cuộc ném bom trên không hàng ngày của mỗi bên.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy từ lâu đã yêu cầu khôi phục lại ranh giới năm 2014 của đất nước mình, nhưng các quan chức Hoa Kỳ cho biết điều đó là không thực tế, cũng như mục tiêu lâu nay của Kyiv là gia nhập NATO, liên minh quân sự chính của phương Tây, như một phần của giải pháp hòa bình được đàm phán.
Ông Zelenskyy nói sẽ không đồng ý với một giải pháp do Hoa Kỳ và Nga chỉ đạo nhằm giải quyết cuộc chiến.
Ông đã hoãn chuyến đi đến Ả rập Xê út được lên lịch vào tuần này, với lý do là các quan chức từ nước ông không được mời tham dự các cuộc đàm phán Hoa Kỳ-Nga vào ngày 18/2. Nhà lãnh đạo Ukraine cho biết ông muốn tránh chuyến thăm của mình bị liên kết với các cuộc đàm phán và đã lên lịch lại chuyến đi vào ngày 10 tháng 3.
Ông Zelenskyy dự kiến sẽ tiếp đón đặc phái viên Hoa Kỳ về Ukraine, Keith Kellogg, để thảo luận vào ngày 19/2.
Bà Bruce cho biết các cuộc đàm phán Rubio-Lavrov, cuộc thảo luận sâu rộng đầu tiên giữa hai nước trong hơn ba năm, cũng đặt nền tảng cho nhiều cuộc đàm phán hơn ngoài các cuộc đàm phán chấm dứt chiến tranh.
Bà nói hai bên sẽ “thiết lập một cơ chế tham vấn để giải quyết các vấn đề gây khó chịu cho mối quan hệ song phương của chúng ta với mục tiêu thực hiện các bước cần thiết để bình thường hóa hoạt động của các phái bộ ngoại giao tương ứng của chúng ta”.
Bà Bruce cho biết Hoa Kỳ và Nga sẽ “đặt nền tảng cho sự hợp tác trong tương lai về các vấn đề cùng quan tâm về địa chính trị và các cơ hội kinh tế và đầu tư mang tính lịch sử” sau khi chiến tranh kết thúc.
Quan hệ giữa Hoa Kỳ và Nga đã làm dấy lên mối quan ngại trong số các nhà lãnh đạo châu Âu, những người trong những ngày gần đây đã nhấn mạnh đến nhu cầu Ukraine phải tham gia vào các cuộc thảo luận về tương lai của mình và các quốc gia châu Âu phải đóng vai trò trong những gì họ cũng coi là sự phát triển quan trọng đối với an ninh của chính họ.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã triệu tập một nhóm các nhà lãnh đạo châu Âu vào ngày 17/2 tại Paris, nơi họ thảo luận về việc tăng chi tiêu quốc phòng và các đảm bảo an ninh tiềm năng cho Ukraine.
Có sự chia rẽ về ý tưởng triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình đến Ukraine như một phần của khả năng chấm dứt chiến tranh, với các chính phủ như Anh và Thụy Điển bày tỏ sự cởi mở với ý tưởng này trong khi Thủ tướng Đức Olaf Scholz nói còn quá sớm để bàn tới chuyện này.
