Thứ Tư, 10/09/2025
Ngày 9/9, bà Rajyalaxmi Chitrakar, phu nhân của cựu Thủ tướng Nepal Jhalanath Khanal, đã thiệt mạng sau khi nhà riêng ở thủ đô Kathmandu bị người biểu tình phóng hỏa. Đây được xem là một trong những sự kiện gây chấn động nhất trong chuỗi các hoạt động biểu tình diễn ra tại quốc gia Nam Á này mấy ngày qua.
Biểu tình bùng phát từ ngày 8/9 do giới trẻ “Gen Z” dẫn đầu, sau quyết định của chính phủ chặn hàng loạt nền tảng mạng xã hội. Dù lệnh cấm đã được dỡ bỏ, phong trào vẫn lan rộng, trở thành làn sóng phản đối chính phủ, tố cáo tham nhũng và tình trạng đặc quyền chính trị.

Binh sĩ Nepal dọn dẹp đống đổ nát trên một con đường gần khu phức hợp văn phòng Singha Durbar sau các cuộc biểu tình tại thủ đô Kathmandu, Nepal, ngày 10/9/2025. Ảnh: Reuters
Trong hai ngày 8 và 9/9, bạo lực leo thang nhanh chóng đã khiến ít nhất 19 người biểu tình thiệt mạng, hơn 500 người bị thương khi cảnh sát nổ súng trấn áp. Nhiều công trình, tài sản của chính phủ, Quốc hội, Tòa án Tối cao và nhà riêng lãnh đạo Nepal bị phóng hỏa, trong đó có nhà riêng của Thủ tướng K.P. Sharma Oli và tòa nhà Quốc hội. Bộ trưởng Tài chính Bishnu Prasad Paudel thậm chí bị hành hung trên đường phố.
Trước áp lực dư luận, ngày 9/9 Thủ tướng Oli đã tuyên bố từ chức, để lại khoảng trống quyền lực lớn. Quân đội buộc phải sơ tán nhiều quan chức bằng trực thăng, trong khi sân bay quốc tế Tribhuvan tạm thời phải đóng cửa. Vụ phóng hỏa khiến phu nhân cựu Thủ tướng Nepal thiệt mạng càng khoét sâu vết thương chính trị, phơi bày mức độ khủng hoảng mà quốc gia Nam Á này đang phải đối mặt.
Theo tuyên bố của Cục Quan hệ công chúng và Thông tin, được trang tin Khabarhub dẫn lại, quân đội Nepal đã áp đặt lệnh giới nghiêm trên phạm vi toàn quốc đến ngày 11/9.
Lệnh giới nghiêm được áp dụng đến 17h ngày 10/9 (theo giờ địa phương), sau đó lệnh giới nghiêm sẽ tiếp tục được gia hạn đến 6h sáng 11/9. Quân đội Nepal cho biết biện pháp này nhằm đối phó với những mối đe dọa nghiêm trọng liên quan đến an ninh công cộng.
“Trước tình hình an ninh trong nước, quân đội quyết định áp đặt lệnh giới nghiêm và hạn chế đi lại”, tuyên bố nêu rõ.
Theo cổng thông tin Khabarhub, lực lượng quân đội đã được triển khai tuần tra trên các tuyến phố tại thủ đô Kathmandu cũng như nhiều thành phố khác.

Làn sóng biểu tình lan rộng ở Nepal. Ảnh: Reuters
Những người biểu tình phản đối quyết định của chính phủ vào ngày 4/9 về việc hạn chế quyền truy cập vào một số ứng dụng nhắn tin và mạng xã hội chưa được đăng ký kịp thời với Bộ Truyền thông và Công nghệ Thông tin. Quyết định này đã làm dấy lên làn sóng phản đối mạnh mẽ, đặc biệt từ giới trẻ và sinh viên. Báo cáo ban đầu cho biết có 22 người thiệt mạng và hơn 500 người bị thương trong các cuộc đụng độ. Trước tình hình bất ổn leo thang, ngày 9/9, chính phủ Nepal đã buộc phải dỡ bỏ lệnh cấm mạng xã hội.
Lê Dũng
g nước này Sharma Oli phải từ chức.
Diệp Thảo